Αναβιώνει και πάλι το έθιμο του Ιούδα στην Ασίνη στις 6.30 το απόγευμα της Κυριακής του Πάσχα.
Εδώ το ομοίωμα του Ιούδα δεν καίγεται ακριβώς όπως σε άλλες περιοχές αλλά πυροβολείται μέχρι…. τελικής πτώσεως.
Το έθιμο έχει τις ρίζες του στα μέσα του 19ου αιώνα και εντάσσεται στις εορταστικές εκδηλώσεις του Πάσχα.
Τα παλιά χρόνια οι προετοιμασίες ξεκινούσαν από νωρίς τη Μ. Εβδομάδα από παιδιά, εφήβους και άντρες. Προμηθεύονταν μπαρούτι, και κροτίδες ενώ έφτιαχναν βεγγαλικά και ρουκέτες.
Η κυρίως γιορτή περιείχε τότε 3 στάδια:
-Το φτιάξιμο του Ιούδα στον αχυρώνα
-Την περιφορά του ομοιώματος με κάρο στο χωριό
-Την «εκτέλεση» και τις οδομαχίες το απόγευμα της Κυριακής
Η κατασκευή του ομοιώματος γινόταν από παιδιά και εφήβους το απογευμα του Μ. Σαββάτου. Το έντυναν με ένα μακρύ παντελόνι, ένα σακκάκι, αρβύλες, γάντια και μια τραγιάσκα ενώ ιδιαίτερη έμφαση έδιναν στο κεφάλι του προδότη. Αυτό συνήθως ήταν μια νεροκολοκύθα ζωγραφιστή ή ένα γεμισμένο τόπι που καλυπτόταν με μάσκα-απομεινάρι της Αποκριάς- και προσαρμοζόταν ώστε να ξεχωρίζει ολαιμός από τον κορμό.
Ο Ιούδας ήταν έτοιμος το πρωί της Κυριακής και ο παλαιότερος μάστορης, που επιστατούσε, έδινε την έγκρισή του για την έξοδο. Τον ανέβαζαν τότε απάνω σ’ ένα κάρο και τον έστηναν σε μια καρέκλα, όρθιο ή ελαφρά καθιστό. Τελευταία έμπαινε η επιγραφή, καλλιγραφημένη στο στήθος: «Ιούδας ο Προδότης».
Μετά άρχιζε η περιφορά του μέσα στα σοκάκια του χωριού. Όταν η πομπή είχε πια περάσει απ’ όλα τα σοκάκια, κατέληγε στην «Κόντρα», ένα μικρό λοφίσκο της Ασίνης. Εκεί κρέμαγαν τον Ιούδα πάνω σε μια ξύλινη κρεμάλα, στημένη σε γερή βάση. Η οριζόντια κεραία εξείχε και εκεί δενόταν συχνά ο προδότης. Το τοπίο με το ικρίωμα θύμιζε τον «Κρανίου τόπον».
Το απόγευμα της Λαμπρής οι θεατές έπαιρναν ημικυκλική θέση γύρω από το εκτελεστικό απόσπασμα. Η εκτέλεση άρχιζε με την καθιερωμένη ανάγνωση της καταδικαστικής απόφασης λόγω της προδοσίας του Χριστού. Αξιοσημείωτο είναι ότι συχνά ο προδότης ταυτιζόταν με πρόσωπα της επικαιρότητας.
Αφού τελείωνε η ανάγνωση της ετυμηγορίας, ο επικεφαλής του αποσπάσματος έδινε το σύνθημα για την εκτέλεση και ξεκινούσε πυρ ομαδον με κυρίως στόχο το κεφάλι του ομοιώματος. Στο τέλος, μετά από 10-15 λεπτά, του έδιναν τη χαριστική βολή και τα απομεινάρια του Ιούδα καίγονταν μέσα σε γενική αγαλλίαση.
Στη συνέχεια ξεκινούσε η σύγκρουση και οι οδομαχίες, με μικρούς, μεγάλους να χωρίζονται σε δυο ομάδες, να διαλέγουν στρατηγικά σημεία στον κεντρικό δρόμο του χωριού και να αρχίζουν να εκσφενδονίζουν πυροτεχνήματα, βαρελότα και ρουκέτες.
Ο πόλεμος, μέσα σε βροντές και καπνούς, με εναλλασσόμενες προελάσεις και οπισθοχωρήσεις, κρατούσε μια ώρα περίπου και μετά εκφυλιζόταν στα σοκάκια και οι αντίπαλοι συμφιλιώνονταν.
Το έθιμο του Ιούδα μεταφέρθηκε στην Ασίνη πιθανά το 19ο αιώνα από την Ύδρα, από τον Παναγιώτη Χριστόπουλο και άλλους συμπατριώτες του σαν εκδήλωση, που θα έδινε λαμπρότητα στο Πάσχα της νέας τους πατρίδας. Επειδή οι Υδραίοι αυτοί έζησαν και πρόκοψαν στην Ασίνη, το έθιμο ρίζωσε στο χωριόκαι έφτασε ως τις μέρες με την ίδια ξεχωριστή λαμπρότητα.
Τον Ιούδα όμως θα κάψουν και στο Τολό, μετά τη λειτουργία της «Αγάπης» στις 8.30 το βράδυ της Κυριακής του Πάσχα. Το ομοίωμα θα έχει τοποθετηθεί σε πλωτή πλατφόρμα, ορατή από όλη την παραλία και βάρκες με βεγγαλικά θα ξεκινήσουν από το λιμάνι του Τολού και θα το πυρπολήσουν με φαντασμαγορικό τρόπο, καταδικάζοντας τον Ιούδα για την προδοσία του.
ΠΗΓΗ: Πάνος Λιαλιάτσης-Αργολική Βιβλιοθήκη
