Η Αμέλια Μέρι Έρχαρτ γεννήθηκε στις 24 Ιουλίου 1897 στο Άτκινσον του Κάνσας. Η παιδική της ηλικία δεν ήταν εύκολη· ο πατέρας της, Έντουιν, αντιμετώπιζε προβλήματα με το αλκοόλ και συχνά η οικογένεια βρισκόταν σε οικονομική δυσπραγία.
Γράφει η Ιωάννα Ιωαννίδη
Μαζί με την αδελφή της, Μιούριελ, περνούσαν πολύ χρόνο στο σπίτι των παππούδων τους, ενώ η μητέρα τους προσπαθούσε με όλες της τις δυνάμεις να τις μεγαλώσει σωστά. Η Αμέλια έδειξε από νωρίς την ανεξαρτησία της. Της άρεσε να σκαρφαλώνει σε δέντρα, να κυνηγά και να επιδίδεται σε δραστηριότητες που θεωρούνταν «αγορίστικες». Δεν είναι τυχαίο ότι πολλοί βιογράφοι την αποκάλεσαν «αγοροκόριτσο».
Η περιέργεια και η τόλμη της εκδηλώθηκαν από μικρή ηλικία. Το 1904, με τη βοήθεια του θείου της, κατασκεύασε μια πρόχειρη ράμπα για να πραγματοποιήσει την πρώτη της «πτήση» με ένα ξύλινο κιβώτιο. Αν και η απόπειρα κατέληξε σε πτώση, η ίδια δήλωσε γεμάτη ενθουσιασμό: «Είναι ακριβώς όπως το πέταγμα!». Αυτό το περιστατικό φανέρωσε το πνεύμα της περιπέτειας που θα τη συνόδευε σε όλη της τη ζωή.
Το πρώτο αεροπλάνο που είδε από κοντά, σε ηλικία δέκα ετών, δεν την εντυπωσίασε. Το θεώρησε άχαρο και κακοφτιαγμένο. Όμως η άποψή της άλλαξε δραματικά όταν παρακολούθησε μια αεροπορική επίδειξη αρκετά χρόνια αργότερα. Ένας πιλότος πέταξε χαμηλά προς το μέρος της και η εμπειρία αυτή την έκανε να νιώσει σαν το ίδιο το αεροπλάνο να την καλούσε να πετάξει.
Κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο υπηρέτησε ως νοσοκόμα στον Καναδά και αργότερα εργάστηκε ως κοινωνική λειτουργός. Ωστόσο, η πραγματική της επιθυμία ήταν μία: να γίνει πιλότος. Το 1920, όταν πέταξε για πρώτη φορά σε ένα αεροδρόμιο της Καλιφόρνια, ένιωσε ότι η ζωή της άλλαζε οριστικά. Άρχισε αμέσως μαθήματα πτήσης και λίγους μήνες αργότερα αγόρασε το πρώτο της αεροπλάνο, ένα μικρό κίτρινο διπλάνο που αποκαλούσε «Καναρίνι». Με αυτό το αεροπλάνο, το 1922 κατέρριψε το γυναικείο ρεκόρ ύψους, φτάνοντας στα 14.000 πόδια. Το 1923 έγινε μόλις η δέκατη έκτη γυναίκα στον κόσμο που απέκτησε άδεια πιλότου.
Η οικονομική δυσπραγία της οικογένειάς της και τα προβλήματα υγείας την ανάγκασαν προσωρινά να εγκαταλείψει τις πτήσεις. Πούλησε το «Καναρίνι» και εργάστηκε ως δασκάλα και κοινωνική λειτουργός. Όμως η αγάπη της για τα αεροπλάνα δεν έσβησε ποτέ. Το 1928 της δόθηκε μια σπουδαία ευκαιρία: επιλέχθηκε να συμμετάσχει σε μια διατλαντική πτήση ως επιβάτιδα, κρατώντας το ημερολόγιο του ταξιδιού. Στις 17 Ιουνίου της ίδιας χρονιάς απογειώθηκε από τις Ηνωμένες Πολιτείες και 21 ώρες αργότερα προσγειώθηκε στην Ουαλία, γινόμενη η πρώτη γυναίκα που διέσχισε τον Ατλαντικό με αεροπλάνο. Παρά το γεγονός ότι δεν ήταν εκείνη η κυβερνήτρια, η επιτυχία της την καθιέρωσε ως ηρωίδα.
Αποφασισμένη να αποδείξει τις ικανότητές της, η Αμέλια οργάνωσε το 1932 μια μοναχική πτήση πάνω από τον Ατλαντικό, την οποία ολοκλήρωσε με επιτυχία στις 21 Μαΐου. Έγινε έτσι η πρώτη γυναίκα που πραγματοποίησε μόνη της το ταξίδι, κατόρθωμα που μέχρι τότε είχε επιτύχει μόνο ο Τσαρλς Λίντμπεργκ. Η πτήση αυτή την ανέδειξε σε παγκόσμιο σύμβολο τόλμης και ανεξαρτησίας.
Στη συνέχεια συνέχισε να καταρρίπτει ρεκόρ. Το 1935 έγινε η πρώτη γυναίκα που πέταξε μόνη από τη Χαβάη στην Καλιφόρνια, διανύοντας απόσταση μεγαλύτερη από εκείνη που χωρίζει την Ευρώπη από την Αμερική. Υποστήριξε ενεργά την ισότιμη συμμετοχή των γυναικών στην αεροπορία και συνέβαλε στη διάδοση της επιβατικής αεροπορίας, ενώ παράλληλα έγραψε βιβλία και έδινε διαλέξεις.
Η μεγαλύτερη όμως πρόκληση της ζωής της ήταν η απόπειρα να πραγματοποιήσει τον γύρο του κόσμου. Στις 1 Ιουνίου 1937 ξεκίνησε το ταξίδι μαζί με τον έμπειρο πλοηγό Φρεντ Νούναν, με ένα δικινητήριο Λόκχιντ Ηλέκτρα. Έναν μήνα αργότερα είχαν διανύσει τα δύο τρίτα της διαδρομής, όταν στις 2 Ιουλίου εξαφανίστηκαν πάνω από τον Κεντρικό Ειρηνικό. Το τελευταίο τους στίγμα ήταν κοντά στη νησίδα Χάουλαντ, αλλά παρά τις απεγνωσμένες προσπάθειες εντοπισμού, το αεροπλάνο δεν βρέθηκε ποτέ. Η Έρχαρτ κηρύχθηκε αγνοούμενη και το 1939 επισήμως νεκρή.
Η μυστηριώδης εξαφάνισή της προκάλεσε και συνεχίζει να προκαλεί πληθώρα θεωριών: κάποιοι πιστεύουν ότι κατέπεσε στη θάλασσα, άλλοι ότι προσγειώθηκε σε ακατοίκητο νησί και επιβίωσε για λίγο. Παρά την αβεβαιότητα γύρω από το τέλος της, η κληρονομιά της παραμένει αδιαμφισβήτητη.
Η Αμέλια Έρχαρτ δεν υπήρξε μόνο μια πρωτοπόρος πιλότος· υπήρξε και συγγραφέας, αλλά κυρίως μια φεμινίστρια που ενσάρκωσε το όραμα της ισότητας. Με τις πτήσεις της απέδειξε ότι οι γυναίκες μπορούσαν να πετύχουν ό,τι και οι άντρες, ακόμη και σε έναν τομέα τόσο απαιτητικό και επικίνδυνο όσο η αεροπορία. Το όνομά της έγινε συνώνυμο της τόλμης και της ανεξαρτησίας, εμπνέοντας γενιές γυναικών να διεκδικήσουν τα όνειρά τους χωρίς φόβο.
Παρότι η ζωή της τερματίστηκε πρόωρα και με μυστήριο, η κληρονομιά της εξακολουθεί να ζει. Η Αμέλια Έρχαρτ άνοιξε τους ουρανούς για τις γυναίκες και απέδειξε ότι η αποφασιστικότητα, η τόλμη και το πάθος μπορούν να ξεπεράσουν κάθε εμπόδιο. Η ιστορία της αποτελεί διαχρονικό παράδειγμα δύναμης, θάρρους και αφοσίωσης στο όνειρο.
