Με καθαρό μήνυμα προς την Πολιτεία και την Κεντρική Διοίκηση, η Περιφερειακή Ένωση Δήμων (ΠΕΔ) Πελοποννήσου ζητά ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις και ενίσχυση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, λίγο πριν από το Ετήσιο Τακτικό Συνέδριο της ΚΕΔΕ (6–8 Νοεμβρίου 2025).
Στην εισήγησή του προς τη Γενική Συνέλευση της ΠΕΔ, ο πρόεδρος Θανάσης Βασιλόπουλος, Δήμαρχος Καλαμάτας, ανέδειξε το πλήθος των προκλήσεων που αντιμετωπίζουν οι Δήμοι της χώρας — οικονομική στενότητα, ενεργειακό κόστος, υποστελέχωση και θεσμική ασάφεια — υπογραμμίζοντας πως απαιτείται μια νέα αποκεντρωμένη στρατηγική ανάπτυξης και διακυβέρνησης.
Οικονομική ασφυξία στους Δήμους
Ο πρόεδρος της ΠΕΔ επισήμανε ότι, παρά τη βελτίωση των δημοσιονομικών δεδομένων της χώρας, οι Δήμοι παραμένουν “φτωχός συγγενής” του Κράτους, αντιμετωπίζοντας σοβαρά προβλήματα ρευστότητας και άνισης μεταχείρισης.
Η ΠΕΔ ζητά:
- Αποπληρωμή παρακρατηθέντων πόρων και επαναφορά καταργηθέντων τελών.
- Έκτακτη χρηματοδότηση άνω των 100 εκατ. ευρώ για κάλυψη αναγκών λειτουργίας.
- Αναπτυξιακό Πρόγραμμα Δήμων με εθνική και τραπεζική συγχρηματοδότηση.
- Επιτάχυνση εκταμιεύσεων από ΠΔΕ και ευρωπαϊκά προγράμματα.
- Απόδοση 50% του τέλους ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση στους Δήμους που το παράγουν.
Αυξημένο ενεργειακό κόστος και ανάγκη ενεργειακής αυτονομίας
Η ενεργειακή κρίση αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους «πονοκεφάλους» των ΟΤΑ. Η ΠΕΔ Πελοποννήσου στηρίζει την πρόταση της ΚΕΔΕ για τη δημιουργία Ενεργειακών Κοινοτήτων Πολιτών σε κάθε Περιφέρεια, με τη συμμετοχή των Δήμων, των ΔΕΥΑ και των αγροτικών οργανισμών.
Παράλληλα, ζητείται:
- Αναθεώρηση του πλαισίου των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.
- Προκαταβολή από το Ειδικό Τέλος ΑΠΕ για τη διευκόλυνση των δημοτικών προϋπολογισμών.
- Ενεργειακή αναβάθμιση δημοτικών κτιρίων, σχολείων και υποδομών ύδρευσης.
Κλιματική κρίση και Πολιτική Προστασία
Η ΠΕΔ προτείνει τη δημιουργία Περιφερειακού Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας, με ενεργή συμμετοχή των Δήμων, προκειμένου να ενισχυθεί η ανθεκτικότητα των τοπικών κοινωνιών απέναντι σε φυσικές καταστροφές.
Η εισήγηση τονίζει την ανάγκη για:
- Έργα βασισμένα στη φύση, πράσινες υποδομές και αντιπλημμυρικά έργα.
- Αξιοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης και του ΠΕΠ Πελοποννήσου.
Διαχείριση απορριμμάτων και τέλος ταφής
Η ΠΕΔ επαναλαμβάνει τη σταθερή αντίθεσή της στο τέλος ταφής, το οποίο θεωρεί άδικο και αντικοινωνικό.
Ζητά ενίσχυση των Δήμων με εξοπλισμό, προσωπικό και υποδομές ανακύκλωσης, ώστε να προωθηθεί ουσιαστικά η κυκλική οικονομία και η διαλογή στην πηγή.
Ανθρώπινο δυναμικό και στελέχωση
Οι Δήμοι λειτουργούν με 25% λιγότερο προσωπικό από τις πραγματικές ανάγκες.
Η ΠΕΔ ζητά νέο πρόγραμμα προσλήψεων σε κρίσιμους τομείς και βελτίωση της κινητικότητας, με ειδική μέριμνα για τους μικρούς ΟΤΑ.
Ανάγκη για νέο Κώδικα Αυτοδιοίκησης
Ο πρόεδρος της ΠΕΔ υπογράμμισε πως ο νέος Κώδικας Αυτοδιοίκησης δεν συνιστά την αναγκαία μεταρρύθμιση που έχει ανάγκη η χώρα, καθώς διατηρεί τη συγκεντρωτική λογική του κράτους.
Η ΠΕΔ προτείνει ένα νέο μοντέλο διακυβέρνησης με βάση:
- Την αρχή της επικουρικότητας,
- Την αποκέντρωση πόρων και αρμοδιοτήτων,
- Την ενίσχυση της οικονομικής και διοικητικής αυτοτέλειας των ΟΤΑ.
Ψηφιακός μετασχηματισμός και κοινωνική πολιτική
Επιπλέον, η ΠΕΔ δίνει έμφαση:
- Στον ψηφιακό μετασχηματισμό των Δήμων, με ενιαίο πληροφοριακό σύστημα και ενίσχυση της κυβερνοασφάλειας.
- Στην ενδυνάμωση των κοινωνικών δομών (Βοήθεια στο Σπίτι, ΚΔΑΠ, ΚΕΠ Υγείας, Κοινωνικά Παντοπωλεία) που στηρίζουν ευάλωτες ομάδες πολιτών.
Κάλεσμα για ενότητα και συνεργασία
Κλείνοντας την εισήγησή του, ο κ. Αθανάσιος Βασιλόπουλος υπογράμμισε πως η Τοπική Αυτοδιοίκηση είναι ο θεσμός που βρίσκεται πιο κοντά στον πολίτη, αποτελώντας πυλώνα κοινωνικής συνοχής και τοπικής ανάπτυξης.
«Οι Δήμοι δεν μπορούν να συνεχίσουν να λειτουργούν υπό καθεστώς υποχρηματοδότησης και θεσμικής αβεβαιότητας.
Απαιτείται εθνική στρατηγική για την Αυτοδιοίκηση και ενιαίο μέτωπο ενότητας απέναντι στις προκλήσεις», τόνισε ο πρόεδρος της ΠΕΔ Πελοποννήσου.
