Χιλιάδες ιδιοκτήτες ελαιόδεντρων σε όλη τη χώρα βρίσκονται αντιμέτωποι με νέα δεδομένα και σημαντικά πρόστιμα, που ξεκινούν από 100 ευρώ και μπορεί να φτάσουν έως και 5.000 ευρώ, εφόσον δεν συμμορφωθούν με τη νέα ρύθμιση του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥΠΑΑΤ).
Η Κοινή Υπουργική Απόφαση 77979/2025 ενεργοποιεί τον ψηφιακό έλεγχο των ελαιοτεμαχίων μέσω του Ελαιοκομικού Μητρώου, καθιστώντας υποχρεωτική τη δήλωση συγκομιδής ελιάς και ελαιολάδου για όλους τους παραγωγούς – ακόμη και για όσους δεν έχουν καθόλου παραγωγή.
Υποχρεωτική δήλωση για όσους έχουν πάνω από 20 ελαιόδεντρα
Μέχρι τον Μάρτιο του 2026, όλοι οι κάτοχοι αγροτεμαχίων με 21 ή περισσότερα ελαιόδεντρα οφείλουν να εγγραφούν στην πλατφόρμα του Ελαιοκομικού Μητρώου.
Από την 1η Οκτωβρίου 2026, η δήλωση συγκομιδής θα είναι υποχρεωτική ακόμη κι αν δεν υπάρξει παραγόμενη ποσότητα.
Για μικρότερους ιδιοκτήτες (έως 20 δέντρα), η δήλωση δεν είναι υποχρεωτική, ωστόσο συνιστάται να επιβεβαιώσουν τη θέση τους με τις αρμόδιες αρχές.
Πώς γίνεται η δήλωση στο gov.gr
Οι δηλώσεις συγκομιδής ελιάς και ελαιολάδου υποβάλλονται ψηφιακά, μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης του Δημοσίου (gov.gr).
Οι παραγωγοί συνδέονται με τους κωδικούς Taxisnet και καταχωρίζουν τα στοιχεία των ελαιοτεμαχίων και της παραγωγής τους από 1η Οκτωβρίου έως 31 Μαΐου κάθε έτους.
Ακόμη και αν η παραγωγή είναι μηδενική, η υποβολή παραμένει υποχρεωτική, λειτουργώντας ως υπεύθυνη δήλωση.
Αναλυτικά τα πρόστιμα για παραβάσεις
Σύμφωνα με τη ρύθμιση, τα πρόστιμα καθορίζονται ανάλογα με το μέγεθος της εκμετάλλευσης:
- 21 έως 50 ελαιόδεντρα: 100 ευρώ
- 51 έως 100 ελαιόδεντρα: 500 ευρώ
- 101 έως 500 ελαιόδεντρα: 1.000 ευρώ
- 501 έως 1.000 ελαιόδεντρα: 3.000 ευρώ
- Πάνω από 1.001 ελαιόδεντρα: 5.000 ευρώ
Σε περίπτωση ανακριβούς δήλωσης, επιβάλλεται πρόστιμο 60 ευρώ ανά ελαιόδεντρο ή 150 ευρώ ανά 100 κιλά ελαιοκάρπου που διαφέρουν από τα πραγματικά στοιχεία.
Οι επαναλαμβανόμενες παραβάσεις επιβαρύνονται με προσαύξηση 50%.
Ποιοι επηρεάζονται – Τι ισχύει για τους συνταξιούχους
Η υποχρέωση υποβολής δήλωσης αφορά όλους τους κατόχους ελαιοδέντρων, είτε είναι επαγγελματίες αγρότες είτε ιδιώτες.
Ακόμη και οι συνταξιούχοι που έχουν αγροτικό εισόδημα από ελαιόλαδο θα πρέπει να το δηλώσουν στην εφορία και στον ΕΦΚΑ, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία.
Έλεγχοι και κυρώσεις
Οι ΔΑΟΚ και οι αρμόδιες υπηρεσίες θα διενεργούν ετήσιους δειγματοληπτικούς ελέγχους σε τουλάχιστον 5% των δηλώσεων, με στόχο τη διασφάλιση της νομιμότητας και της ιχνηλασιμότητας του ελαιολάδου.
Σε περιπτώσεις λαθών, οι παραγωγοί μπορούν να υποβάλουν αίτηση διόρθωσης με τα απαραίτητα δικαιολογητικά.
Στόχος της ρύθμισης
Το ΥΠΑΑΤ επισημαίνει πως οι νέες υποχρεώσεις αποσκοπούν στη διαφάνεια της παραγωγής, στην προστασία της εφοδιαστικής αλυσίδας και στην ενίσχυση της ποιότητας του ελληνικού ελαιολάδου, σε εναρμόνιση με την ευρωπαϊκή νομοθεσία (Ν. 5035/2023, άρθρο 49).
