Με αφορμή όσα συμβαίνουν τις τελευταίες εβδομάδες στα δημοτικά πράγματα του Ναυπλίου – ανεξαρτητοποιήσεις, παραιτήσεις και αμοιβαίες καταγγελίες – γίνεται φανερό πως η πόλη βυθίζεται σε μια κρίση εμπιστοσύνης και προσανατολισμού. Δεν είναι όμως η πρώτη φορά. Είναι η συνέχεια ενός δρόμου που εδώ και δεκαετίες φορτώνει το Ναύπλιο με τις ίδιες παθογένειες, χωρίς ουσιαστική διερεύνηση των αιτίων που δεν αφήνουν τα πράγματα να προχωρήσουν.
Οι χρόνιες παθογένειες έχουν όνομα: η απουσία στρατηγικού σχεδίου, η διαχείριση με όρους «προσωπικών ισορροπιών» και μικρών εξυπηρετήσεων, η αδράνεια απέναντι σε παράνομες ή αυθαίρετες πρακτικές, η συνεχής αναβολή δύσκολων αποφάσεων. Γι’ αυτό η πόλη εμφανίζει εικόνα μαρασμού: όμορφη και επισκέψιμη στα μάτια των ξένων, αλλά στάσιμη και φθαρμένη για όσους τη ζουν καθημερινά. Γι’ αυτό και η χαρμολύπη – η χαρά της φυσικής και ιστορικής ομορφιάς να συνυπάρχει με τη λύπη της αδράνειας και της παρακμής.
Πολλοί είχαμε την ελπίδα ότι με την αλλαγή θητείας θα άνοιγε ο δρόμος για τις απαραίτητες ενέργειες: να υπάρξει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για το ιστορικό κέντρο, να τηρηθούν οι κανόνες και να μπει φρένο στην αυθαιρεσία, να υπάρξει πρόνοια για το κυκλοφοριακό και την ποιότητα ζωής. Ακόμη, να δοθεί η δέουσα βαρύτητα στο περιβάλλον – στην προστασία του και, όπου είναι δυνατόν, στην αποκατάστασή του. Γιατί χωρίς καθαρό αέρα, καθαρά νερά, δημόσιους χώρους ανοιχτούς και ζωντανούς, καμία πόλη δεν μπορεί να μιλήσει για μέλλον.
Κι’ όμως, οι προσδοκίες έμειναν μετέωρες, γιατί δεν υπήρξε η πραγματική βούληση να αγγιχτούν τα αίτια που παράγουν την αδράνεια. Και γιατί συχνά, μπροστά στις αναγκαίες αλλαγές, εμφανίζονται δυσκαμψίες και αντιστάσεις μέσα από μηχανισμούς που έχουν συνηθίσει να λειτουργούν με τον ίδιο τρόπο και δυσκολεύονται να προσαρμοστούν. Αυτή η αδράνεια, άλλοτε ακούσια κι άλλοτε πιο συνειδητή, καταλήγει να καθυστερεί ακόμη και τις πιο αυτονόητες λύσεις. Και στο μεταξύ, διαμορφώνεται μια κατάσταση όπου το «ο καθένας κάνει ό,τι θέλει» έχει γίνει σχεδόν συνήθεια – από την τήρηση των κανόνων στο ιστορικό κέντρο μέχρι τη στάθμευση, την καθαριότητα και τη χρήση των δημόσιων χώρων.
Η ουσία της παρέμβασης
Στις μικρές κοινωνίες, η πολιτική εύκολα παγιδεύεται σε προσωπικές αντιπαραθέσεις. Όμως η ώρα δεν είναι για να μετράμε αποχωρήσεις και καρέκλες· είναι για να δούμε αν υπάρχει ακόμη η δύναμη να αναστραφεί ο μαρασμός και η χαρμολύπη που μας βαραίνουν. Τα προβλήματα της πόλης και του Δήμου μένουν στάσιμα, συσσωρεύονται και διογκώνονται, απειλώντας να μας ξεπεράσουν. Χρειάζεται σχέδιο, διαφάνεια, συλλογικότητα και –πάνω απ’ όλα– η ενεργοποίηση των πολιτών.
Αυτό σημαίνει ότι δεν αρκεί η εναλλαγή προσώπων· χρειάζεται αλλαγή νοοτροπίας. Χρειάζεται η ελάχιστη συνεννόηση στα μεγάλα ζητήματα: κυκλοφορία, ιστορικό κέντρο, περιβάλλον, ποιότητα ζωής. Στη βάση ενός ειλικρινούς διαλόγου, που θα οδηγήσει σε συγκλίσεις τουλάχιστον στα μείζονα. Γιατί χωρίς συγκλίσεις, κάθε δημοτική αρχή θα βουλιάζει στην ίδια αδράνεια και κάθε πολίτης θα αισθάνεται θεατής σε ένα έργο που επαναλαμβάνεται.
Υπάρχει όμως ακόμη καιρός, αρκεί να υπάρξει το θάρρος να σπάσουν οι παλιές συνήθειες – και πολιτικές και διοικητικές – και να δοθεί προτεραιότητα στο κοινό καλό. Ας είναι αυτή η τελευταία ευκαιρία: να αφήσουμε στην άκρη τα μικρά και να καθίσουμε όλοι μαζί σε ένα κοινό τραπέζι για να αντιμετωπίσουμε τα σοβαρά προβλήματα που σωρεύονται εδώ και χρόνια. Αν δεν το κάνουμε τώρα, τότε δεν θα φταίνε μόνο οι «άλλοι»· θα φταίμε όλοι.
Ανάπλι 21-09-2025
Τάκης Πασσαλής
