Με ευλάβεια και συμμετοχή των πιστών τελέστηκε ο εσπερινός για τον Άγιο Φανούριο στον Ιερό Ναό Αγίου Αθανασίου στο Κουρτάκι Αργολίδας, το απόγευμα της Τρίτης 26 Αυγούστου, παραμονή της μνήμης του Αγίου. Το εκκλησίασμα τίμησε τον νεοφανή άγιο της Ορθοδοξίας με κατάνυξη, ενώ στο τέλος της ακολουθίας μοιράστηκαν οι παραδοσιακές φανουρόπιτες, προσφορά των πιστών.
Η φανουρόπιτα αποτελεί ένα από τα πιο χαρακτηριστικά λαϊκά έθιμα που συνοδεύουν τη λατρεία του Αγίου Φανουρίου, ο οποίος σύμφωνα με την παράδοση βοηθά στην εύρεση χαμένων αντικειμένων, ανθρώπων ή ακόμη και… μελλοντικών συζύγων!
Η πίστη, η ευχή και η φανουρόπιτα
Το έθιμο θέλει τους πιστούς –κυρίως γυναίκες– να παρασκευάζουν πίτες με 7 ή 9 νηστίσιμα υλικά (όπως αλεύρι, λάδι, ζάχαρη, κανέλα, χυμό πορτοκαλιού), οι οποίες προσφέρονται στον Άγιο με την ελπίδα να φανερώσει αυτό που έχει χαθεί. Η πίτα πηγαίνει στην εκκλησία, ευλογείται από τον ιερέα και μοιράζεται ως ευλογία στους παρευρισκόμενους.
Το όνομα του Αγίου, εξάλλου, προέρχεται από το ρήμα “φαίνω” που σημαίνει αποκαλύπτω, και έτσι η φανουρόπιτα έχει γίνει σύμβολο πίστης και ελπίδας για χιλιάδες ανθρώπους.
Ο Άγιος Φανούριος και η συγκλονιστική παράδοση για τη μητέρα του
Η ιστορία του Αγίου ξεκινά από τη Ρόδο, όπου τον 14ο αιώνα ανακαλύφθηκε εικόνα του ανάμεσα στα ερείπια παλαιού ναού. Εικονιζόταν ως νεαρός στρατιώτης που υφίσταται 12 μαρτύρια. Η επιγραφή ανέφερε: “Άγιος Φανούριος”, και από τότε η λατρεία του εξαπλώθηκε σε όλη την Ελλάδα, την Κύπρο και ιδιαίτερα την Κρήτη.
Ένα ιδιαίτερα συγκινητικό στοιχείο της παράδοσης είναι η σχέση του Αγίου με τη μητέρα του, που –σύμφωνα με τη λαϊκή αφήγηση– ήταν αμαρτωλή γυναίκα. Ο ίδιος ο Άγιος ζήτησε από τους πιστούς, αντί να του προσφέρουν κάτι, να προσεύχονται για τη συγχώρεση της μητέρας του. Γι’ αυτό και μέχρι σήμερα όταν μοιράζεται φανουρόπιτα, οι ευλαβείς χριστιανοί λένε: «Θεός σχωρέσ’ τη μάνα του Αγίου Φανουρίου».
Η φανουρόπιτα και ο… γαμπρός
Η λαϊκή πίστη αποδίδει στον Άγιο και ικανότητες «προξενητή». Σε διάφορες περιοχές, όπως η Κρήτη, η Κύπρος, η Φλώρινα και η Σκιάθος, οι ανύπαντρες κοπέλες προσφέρουν φανουρόπιτες με την ελπίδα να τους «φανερώσει» τον μελλοντικό σύζυγο – συχνά μάλιστα βάζουν ένα κομμάτι κάτω από το μαξιλάρι τους για να τον δουν στον ύπνο τους.
Η λατρεία του Αγίου σήμερα
Ο Άγιος Φανούριος συγκαταλέγεται ανάμεσα στους πιο αγαπητούς αγίους του ελληνικού λαού. Δεκάδες ναοί και μοναστήρια ανά την Ελλάδα και την Κύπρο είναι αφιερωμένα στο όνομά του.
Η ημέρα της εορτής του, 27 Αυγούστου, συνοδεύεται σχεδόν παντού με έθιμα, προσφορές, προσευχές και λαϊκές δοξασίες, που αναδεικνύουν τον μοναδικό συνδυασμό της ορθόδοξης πίστης και της λαϊκής ευλάβειας.
