Ανησυχητικά είναι τα νέα επιστημονικά δεδομένα για την εξέλιξη της θερμικής καταπόνησης στην Ελλάδα, καθώς η μέση θερμοκρασία αυξάνεται σταθερά, επηρεάζοντας ήδη τις συνθήκες διαβίωσης του πληθυσμού, ιδιαίτερα κατά τους θερινούς μήνες. Στις περιοχές που θα επηρεαστούν ιδιαίτερα συγκαταλέγεται η Πελοπόννησος, ακόμα και ορεινοί όγκοι, όπως ο Πάρνωνας.
Η ομάδα meteo.gr του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, στο πλαίσιο του έργου Climpact, δημοσίευσε νέα μελέτη στο επιστημονικό περιοδικό Science of the Total Environment για την επίδραση της κλιματικής αλλαγής στη θερμική καταπόνηση, χρησιμοποιώντας τον διεθνή δείκτη UTCI (Universal Thermal Climate Index).
Στη μελέτη, εξετάστηκε η περίοδος 2031–2060, σε σχέση με την παρελθούσα 1991–2020, βάσει δύο σεναρίων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου: του μετριοπαθούς RCP4.5 και του απαισιόδοξου RCP8.5.
Τι δείχνει η μελέτη
- Αύξηση θερμοκρασίας UTCI κατά 1°C έως 2°C: Η μέση θερμοκρασία UTCI προβλέπεται να αυξηθεί από 1°C έως 1,5°C (RCP4.5) και από 1,4°C έως 2°C (RCP8.5), με μεγαλύτερη επιδείνωση σε βόρειες και δυτικές περιοχές της ηπειρωτικής Ελλάδας, στα Ιόνια νησιά και το ανατολικό Αιγαίο.
- Περισσότερες μέρες έντονης θερμικής καταπόνησης: Αναμένονται 6 έως 21 επιπλέον ημέρες με «ισχυρή» θερμική καταπόνηση (RCP4.5) και 7 έως 27 ημέρες (RCP8.5). Η μεγαλύτερη αύξηση καταγράφεται στη Δυτική Ελλάδα, τη Θεσσαλία και την Αττική.
- Έως 28 ημέρες τον χρόνο με «πολύ ισχυρή» θερμική καταπόνηση: Η κατηγορία αυτή, επικίνδυνη για την ανθρώπινη υγεία, θα γίνει συχνότερη ιδιαίτερα σε ηπειρωτικές περιοχές και στην Πελοπόννησο.
- Καλοκαίρια με ακόμη πιο έντονη ζέστη: Η μέση αύξηση του UTCI το καλοκαίρι φτάνει τους 1,6°C (RCP4.5) και τους 2°C (RCP8.5).
Τι είναι ο δείκτης UTCI και γιατί έχει σημασία
Ο UTCI είναι ένα ολοκληρωμένο εργαλείο μέτρησης της θερμικής καταπόνησης που λαμβάνει υπόψη όχι μόνο τη θερμοκρασία του αέρα, αλλά και τη σχετική υγρασία, την ηλιακή ακτινοβολία, την ένταση του ανέμου και τη φυσιολογία του ανθρώπινου σώματος. Ειδικά στις σύγχρονες πόλεις, όπου το φαινόμενο της αστικής θερμικής νησίδας εντείνεται, ο δείκτης αυτός αποτυπώνει με μεγαλύτερη ακρίβεια το πώς βιώνει το ανθρώπινο σώμα την αίσθηση της ζέστης.
Ποιες περιοχές θα επηρεαστούν περισσότερο
Σύμφωνα με τη μελέτη:
- Ηπειρωτική Ελλάδα: Δυτικές ορεινές περιοχές όπως η Πίνδος και ο Πάρνωνας θα βιώσουν έντονη αύξηση ημερών καταπόνησης.
- Αστικά κέντρα: Περιοχές όπως η Αττική και η Θεσσαλία θα υποστούν αύξηση των ημερών με υψηλό UTCI.
- Νησιά: Το Ιόνιο και το ανατολικό Αιγαίο καταγράφουν αξιοσημείωτη επιδείνωση.
Kαμπανάκι για την πολιτεία και τους πολίτες
Τα στοιχεία αυτά υπογραμμίζουν την ανάγκη για άμεσες πολιτικές προσαρμογής, βελτίωση της αστικής θερμικής άνεσης και επένδυση σε βιώσιμες λύσεις, όπως πράσινες στέγες, σκίαση δημόσιων χώρων και ενημέρωση του πληθυσμού για τους κινδύνους της θερμικής εξάντλησης.
Παράλληλα, η επιστημονική παρακολούθηση μέσω της ΕΜΥ, του Αστεροσκοπείου και των ψηφιακών εργαλείων, καθίσταται κρίσιμη.
