Ερώτηση κατέθεσαν την Τετάρτη 8 Μαρτίου, 16 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας μετά από πρωτοβουλία του βουλευτή Γιώργου Παπαηλιού την οποία συνυπογράφει και ο βουλευτής Αργολίδας Γιάννης Γκιόλας και ζητούν να μην προχωρήσει η αδειοδότηση για την εγκατάσταση αιολικών πάρκων στο Μαίναλο και το Λύκαιον Όρος.
Δεν έχουν τέλος οι απανωτές πράξεις της κυβέρνησης Μητσοτάκη, λίγο πριν το τέλος της θητείας της, με τις οποίες χαρίζονται στο βωμό του κέρδους εκτός από το νερό και το Ογκολογικό νοσοκομείο, και το πανέμορφο Μαίναλο αλλά και το Λύκαιον Όρος.
Παρά τις διαβεβαιώσεις και τις υποσχέσεις ότι τα δύο αυτά βουνά θα παρέμεναν μακριά από οποιαδήποτε εκμετάλλευση από «επενδυτές», η ένταξη του Μαινάλου στην πρωτοβουλία των «απάτητων βουνών» αποδεικνύεται επικοινωνιακή, υποκριτική, ψευδής και επικίνδυνη.
Τελικά, εκατοντάδες ανεμογεννήτριες που αποτελούν μέρη συγκροτημάτων σταθμών ΑΠΕ, με ισχύ της τάξεως του 1,5 GW, θα τοποθετηθούν προς όφελος μεγάλων και ισχυρών «πράσινων» «επενδυτών».
Ολόκληρο το κείμενο της ερώτησης προς τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας:
Θέμα: «Αδειοδότηση για την εγκατάσταση αιολικών πάρκων στο Μαίναλο και στο Λύκαιον Όρος»
Η κλιματική κρίση αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις της εποχής, η οποία μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο με τη μετάβαση σε ένα άλλο παραγωγικό υπόδειγμα, που να βασίζεται (και) στην απανθρακοποίηση. Η πράσινη μετάβαση πρέπει να γίνει στο πλαίσιο ενός καλά οργανωμένου σχεδιασμού που να σέβεται τον άνθρωπο και το περιβάλλον.
Σε αυτό το πλαίσιο, η άναρχη χωροθέτηση αιολικών πάρκων, με δεδομένα σχεδιασμού της προηγούμενης 20-ετίας, χωρίς να έχουν ολοκληρωθεί οι Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες για τις περιοχές Natura 2000, προκαλεί έντονες ανησυχία και αντιδράσεις για τη διατήρηση του πολύτιμου φυσικού κεφαλαίου της χώρας και της βιοποικιλότητας, στόχου εξίσου σημαντικού στο πλαίσιο της αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης.
Συγκεκριμένα, εδώ και τριάμισι χρόνια η κυβέρνηση Μητσοτάκη σκόπιμα καθυστερεί την ολοκλήρωση του νέου Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, το οποίο είχε προκηρυχθεί ήδη από το Φεβρουάριο του 2019, και το οποίο παρατείνεται συνεχώς. Οι Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες και τα Προεδρικά Διατάγματα για τις περιοχές
Natura 2000 επίσης δεν ολοκληρώνονται, παρότι είχαν ανατεθεί από το 2019 με την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, μετά και τη ναρκοθέτησή τους με τον αντιπεριβαλλοντικό Ν. 4685/2020 των κ.κ. Μητσοτάκη-Χατζηδάκη.
Στο σοβαρότατο αυτό έλλειμμα σχεδιασμού, το οποίο έχει οδηγήσει στην καταδίκη της χώρας μας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο ήδη από το Δεκέμβριο του 2020, η κυβέρνηση Μητσοτάκη απάντησε επικοινωνιακά, με την ανακοίνωση της πρωτοβουλίας των «Απάτητων Βουνών», όπου, προεκλογικά, και ανάλογα με τις τοπικές αντιδράσεις και πιέσεις, γίνεται ευκαιριακά και κατά περίπτωση ένταξη κάποιας από τις περιοχές που προέκυψαν από το σχετικό ερευνητικό έργο που χρηματοδότησε το Πράσινο Ταμείο το 2018 με βασικό αντικείμενο τις περιοχές χωρίς δρόμους.
Η ίδια επικοινωνιακή τακτική ακολουθήθηκε και στην περίπτωση του Μαίναλου και του Λύκαιου Όρους. Στις 7.11.2022 η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας εξέδωσε τρεις βεβαιώσεις παραγωγού 885 MW (417,6 MW Μεγαλόπολη Λύκαιο, 280,665 MW και 187,11 MW Μαίναλο Γορτυνία Τρίπολη) συνολικής εγκατεστημένης ισχύος, οι οποίες αποτελούν μέρη συγκροτημάτων σταθμών ΑΠΕ με ακόμη μεγαλύτερη ισχύ της τάξεως του 1,5 GW. Αυτές (οι 3 βεβαιώσεις παραγωγού) αντιστοιχούν σε εκατοντάδες ανεμογεννήτριες στις παραπάνω περιοχές, και ουσιαστικά θέτουν σε κίνδυνο το ιδιαίτερο φυσικό περιβάλλον των δύο βουνών, τη βιοποικιλότητά τους, αλλά και τα συγκριτικά πλεονεκτήματά τους που σχετίζονται με την ιδιαίτερη ιστορικότητα, τα μνημεία της αρχαίας και νεότερης ιστορίας της χώρας και τις δραστηριότητες που ασκούνται στην περιοχή.
Ως απάντηση στις έντονες τοπικές αντιδράσεις γι’ αυτή την υπερσυγκέντρωση αιολικών σταθμών χωρίς κανένα υποκείμενο σχεδιασμό (χαρακτηριστικά αναφέρεται, ενδεικτικά στο κείμενο θέσεων του Περιφερειακού Συμβουλίου Πελοποννήσου της 29.11.2022), ο κ. Μητσοτάκης επέλεξε, κατά την επίσκεψή του στην Τρίπολη, να δηλώσει ότι «ο πυρήνας του Μαινάλου θα κηρυχθεί απάτητος δρυμός», ουσιαστικά χωρίς να απαντά ποιό τμήμα του Μαινάλου θα ενταχθεί στην πρωτοβουλία των «Απάτητων Βουνών», και επομένως πώς θα επηρεαστούν οι βεβαιώσεις παραγωγού που εκδόθηκαν πρόσφατα από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας. Σε αυτό το πλαίσιο, με την υπ΄ αριθ. ΥΠΕΝ/ΔΔ ΦΠΒ/2525/101 (ΦΕΚ Β΄, 27.01.2023) υπουργική απόφαση του υφυπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, η συνολική έκταση του Μαινάλου που εντάσσεται στα «Απάτητα Βουνά» για χρονική περίοδο δύο (2) ετών, εκτείνεται νότια του χιονοδρομικού κέντρου της περιοχής και βορειοδυτικά της πόλης της Τρίπολης και είναι 44,98 τ.χλμ., σε περίμετρο 40 χλμ, υψομετρικού εύρους 1.107 μέτρων (από 730 έως 1.837 μ.) και έκτασης 100.000 στρεμμάτων, σε περίμετρο 40 χλμ, ενώ το Μαίναλον εκτείνεται σε έκταση 680.000 στρεμμάτων (400.000 στρέμματα δάσους) και η περιοχή Natura 2000 σε έκταση 226.390 στρεμμάτων.
Έτσι «αφήνονται έξω» το μεγαλύτερο μέρος του Μαινάλου και περιοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλλους και ιστορικού και πολιτιστικού φορτίου, στις οποίες μπορεί να δημιουργηθούν ενεργειακά πάρκα και να τοποθετηθούν ανεμογεννήτριες, και φυσικά το όποιο «καθεστώς προστασίας» διαρκεί μόλις δύο (2) χρόνια.
Παράλληλα, είναι προφανές, ότι δεν υπάρχει απάντηση σε ποιό στάδιο βρίσκεται η εκπόνηση του Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τις ΑΠΕ και τι σκοπεύει να πράξει η κυβέρνησή του για βεβαιώσεις παραγωγού που έχουν ήδη εκδοθεί, εάν αυτές αντίκεινται στο νέο σχεδιασμό. Επιπλέον, σύμφωνα με την πρόσφατη απάντηση του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας στην ερώτηση 613/31.10.2022 του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, η έγκριση των Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών και των Σχεδίων ΠΔ για τις περιοχές Natura 2000 αναμένεται να πραγματοποιηθεί το 2023, δηλαδή με καθυστέρηση 2 ετών.
Βέβαια, ακόμη και σήμερα, είναι εμφανές ότι δεν υπάρχει πρακτικά κανένα χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης για το σύνολο του έργου των Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών, και οι ΕΠΜ που έχουν τεθεί σε διαβούλευση απλά επιστρέφουν «στα συρτάρια» του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Επειδή για την εγκατάσταση ανεμογεννητριών στο Μαίναλο και στο Λύκαιον Όρος υπάρχουν ομόφωνες αποφάσεις-αντιρρήσεις από το περιφερειακό συμβούλιο Πελοποννήσου, τα τρία εμπλεκόμενα δημοτικά συμβούλια Γορτυνίας, Τρίπολης και Μεγαλόπολης, καθώς και από πλήθος φορείς και συλλόγους,
Επειδή την επικοινωνιακή κίνηση του κ. Μητσοτάκη να αναγγείλει την ένταξη του πυρήνα του Μαινάλου στην πρωτοβουλία των «Απάτητων Βουνών», ακολούθησε η έκδοση της σχετικής απόφασης του υφυπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας που «αφήνει έξω» το μεγαλύτερο μέρος του Μαινάλου και περιοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλλους και ιστορικού και πολιτιστικού φορτίου, ενώ μάλιστα το καθεστώς της όποιας «προστασίας» διαρκεί μόλις δύο έτη.
Επειδή πάντως η επικοινωνιακή κίνηση του κ. Μητσοτάκη δεν αποσαφηνίζει, τι ακριβώς θα γίνει με τις βεβαιώσεις παραγωγού που έχουν εκδοθεί ήδη και εάν τις επηρεάζει,
Επειδή η υπερσυγκέντρωση ανεμογεννητριών θα επιφέρει αλλοίωση του φυσικού τοπίου, θα διαταράξει το οικοσύστημα της περιοχής και θα επηρεάσει την ιστορικότητά της, το φυσικό, αισθητικό, ιστορικό και πολιτιστικό κεφάλαιο της περιοχής και τις δραστηριότητες των κατοίκων.
Επειδή η τοπική κοινωνία είναι σε αναβρασμό. Επειδή η άμεση ολοκλήρωση των ΕΠΜ και η υπογραφή των Π.Δ. είναι η κυριότερη προτεραιότητα περιβαλλοντικής πολιτικής σήμερα στην Ελλάδα και καθυστερούν αδικαιολόγητα επί διακυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας.
Επειδή οι ισχύουσες διατάξεις για τα ΠΑΔ αποτελούν θεσμικές παρεμβάσεις προσωρινές αφού έχουν διάρκεια δύο (2) έτη.
Ερωτάται ο αρμόδιος κ. Υπουργός:
1) Πόσες ακριβώς αιτήσεις έχουν εγκριθεί για το Μαίναλο και το Λύκαιον όρος και πού ακριβώς;
2) Ποιά τα ακριβή χαρακτηριστικά και μεγέθη του κάθε έργου;
3) Σε ποιο στάδιο βρίσκεται η αδειοδότηση για κάθε έργο;
4) Η ελαχιστότατη περιοχή του Μαινάλου που έχει ενταχθεί στην πρωτοβουλία των «Απάτητων Βουνών» είναι επαρκής, ώστε να μη αλλοιωθεί το φυσικό τοπίο, να μη διαταραχθεί το οικοσύστημα της περιοχής και να μη επηρεαστούν η ιστορικότητά της, το φυσικό, αισθητικό, ιστορικό και πολιτιστικό κεφάλαιο της περιοχής και τις δραστηριότητες των κατοίκων; Ποιά η σχέση της με τα έργα που έχουν ήδη βεβαίωση παραγωγού στην περιοχή;
5) Πότε πρόκειται να ολοκληρωθεί η εκπόνηση του Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τις ΑΠΕ; Τι προτίθεται να πράξει το Υπουργείο για βεβαιώσεις έργων που έχουν ήδη εκδοθεί αλλά ενδεχομένως δεν είναι συμβατές με τις γενικότερες προβλέψεις του νέου Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου;
6) Πώς απαντά το Υπουργείο στις εύλογες ανησυχίες των τοπικών κοινωνιών, με δεδομένο ότι απόφαση των «Απάτητων Βουνών» έχει διάρκεια ισχύος μόλις 2 έτη (με δυνατότητα τριετούς παράτασης), και είναι καθαρά προσωρινού χαρακτήρα;
Οι ερωτώντες βουλευτές:
Παπαηλιού Γιώργος, Αραχωβίτης Σταύρος, Αυλωνίτης Αλέξανδρος Χρήστος, Γκιόλας Γιάννης, Δρίτσας Θοδωρής, Καλαματιανός Διονύσης, Καφαντάρη Χαρά, Λάππας Σπύρος, Μάλαμα Κυριακή, Μάρκου Κώστας, Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος, Παπαδόπουλος Σάκης, Ραγκούσης Γιάννης, Συρμαλένιος Νικόλαος, Φίλης Νικόλαος, Φωτίου Θεανώ, Χρηστίδου Ραλλία.
