Σάββατο βράδυ στο Άργος. Παρέα έξι φίλων κάθεται σε ταβέρνα, ο ένας πληρώνει όλο τον λογαριασμό, οι υπόλοιποι του στέλνουν με IRIS το μερίδιό τους, βάζοντας στην αιτιολογία «φαγητό».
Στην Τρίπολη, μια φοιτητική παρέα γιορτάζει γενέθλια σε μπαρ. Ο «ταμίας» της παρέας δέχεται μέσα σε μία ώρα δέκα μικρές μεταφορές των 8 και 10 ευρώ από συμφοιτητές.
Στο Ναύπλιο, μια οικογένεια οργανώνει κοινό ταξίδι και τα αδέλφια στέλνουν στον μεγαλύτερο το μερίδιό τους για την κράτηση του ξενοδοχείου.
Και στις τρεις περιπτώσεις, οι μεταφορές δεν θεωρούνται εισόδημα, αφού πρόκειται για μοίρασμα κοινών εξόδων. Η ΑΑΔΕ το διευκρινίζει: τέτοιες κινήσεις είναι νόμιμες, αρκεί να υπάρχει σαφής αιτιολόγηση στην εφαρμογή (π.χ. «λογαριασμός», «διαμονή», «δώρο»).
Πού μπαίνει «κόκκινη γραμμή»
Δεν είναι όμως όλα αθώα:
- Αν ο ίδιος άνθρωπος λαμβάνει κάθε εβδομάδα δεκάδες μεταφορές, χωρίς να δηλώνεται λόγος, η φορολογική αρχή μπορεί να ζητήσει εξηγήσεις.
- Αν τα ποσά είναι μεγάλα και επαναλαμβανόμενα, μπορεί να θεωρηθεί ότι πρόκειται για αδήλωτη παροχή υπηρεσιών ή «μαύρη» εργασία.
Η ΑΑΔΕ έχει τη δυνατότητα να διασταυρώσει δεδομένα από τράπεζες και να καλέσει για έλεγχο, ιδίως όταν τα ποσά δεν ταιριάζουν με το δηλωμένο εισόδημα.
Τι ισχύει σήμερα για ιδιώτες. Οι μεταφορές IRIS είναι δωρεάν, άμεσες και ασφαλείς.
Δεν υπάρχει φορολόγηση για περιστασιακές συναλλαγές μεταξύ ιδιωτών.
Η αιτιολογία της συναλλαγής είναι το «κλειδί» για να αποφευχθούν παρεξηγήσεις.
Τι αλλάζει από Νοέμβριο 2025
Οι αλλαγές είναι σημαντικές και αφορούν κυρίως επιχειρήσεις αλλά και το όριο συναλλαγών για ιδιώτες:
- Υποχρεωτική αποδοχή IRIS Commerce από όλες τις επιχειρήσεις, φυσικά καταστήματα και e-shops.
- Στα POS θα υπάρχει επιλογή πληρωμής IRIS με δημιουργία δυναμικού QR code.
- Πρόστιμα 10.000 – 20.000 ευρώ για όσους δεν συμμορφωθούν.
- Από το 2026 θα προστεθεί πληρωμή με NFC – απλή επαφή κινητού με POS.
Όρια συναλλαγών:
- Ιδιώτες: 1.000 € την ημέρα, 5.000 € τον μήνα.
- Επαγγελματίες: έως 31.000 € τον μήνα.
Τι πρέπει να προσέχουν πολίτες και επιχειρήσεις
Να σημειώνουν πάντα αιτιολογία: «λογαριασμός», «δώρο», «διακοπές».
Να αποφεύγουν να συγκεντρώνουν πολλά μικρά ποσά χωρίς λόγο, γιατί μπορεί να θεωρηθεί επαγγελματική δραστηριότητα.
Αν μαζεύουν χρήματα για κοινό σκοπό (π.χ. γάμο, εκδρομή), καλό είναι να κρατούν αρχείο μηνυμάτων ή αποδείξεων.
Οι επαγγελματίες πρέπει να προετοιμαστούν:
- Να εγκαταστήσουν συστήματα IRIS Commerce.
- Να ενημερώσουν το προσωπικό για τον νέο τρόπο πληρωμής.
- Να διασφαλίσουν ότι εκδίδονται αποδείξεις για όλες τις συναλλαγές, ώστε να αποφευχθούν κυρώσεις.
Οι μεταφορές IRIS ήρθαν για να μείνουν και κάνουν τη ζωή μας πιο εύκολη. Όμως, η χρήση τους χρειάζεται προσοχή και διαφάνεια. Οι πολίτες πρέπει να αιτιολογούν τις συναλλαγές τους και να αποφεύγουν ύποπτα μοτίβα. Οι επιχειρήσεις, από Νοέμβριο, μπαίνουν σε νέο καθεστώς υποχρεωτικής συμμόρφωσης.
