Είναι η Κρήτη που σε μαγεύει με τη φύση, τα αρώματα, τα χρώματα, τις γεύσεις, την παράδοση, τη γαλήνη και τη σοφία της. Είναι ο προορισμός και η φιλοξενία του Μοχού, που εισέβαλαν σαν ολόχρυση άμμος στο ταξιδιωτικό μου σακίδιο και χάρισαν απλόχερα, αυθεντική, ανεπιτήδευτη, αυθόρμητη χαρά, λουσμένη στο φως του Αυγούστου.
Στα ορεινά χωριά του νησιού, όπως ο Μοχός, η ζωή είναι ωραία, όπως λέει και ο Ρομπέρτο Μπενίνι. Στα γραφικά σοκάκια σμίγει το χθες με το σήμερα, η παράδοση με τη γεύση, οι σκιές με την πέτρα, το σκοτάδι με τις θύμισες, τα παραμύθια με τα αρχοντικά τους και οι μαντινάδες με τις αρχαίες επιγραφές.
Οι άνθρωποι “χωρούν” ανάμεσα στα γραφικά σοκάκια του χωριού, και οι ανάσες έχουν το άρωμα για γιασεμιού, του τριαντάφυλλου, του νυχτολούλουδου…
Τ΄ αμπέλι, σου μιλάει για τον τρύγο, το πατητήρι, το κρασί, την ψημένη η ρακή που συνοδεύει τις παρέες νύχτα και μέρα! Πρόσωπα ρυτιδιασμένα σου εξιστορούν “τσι ρίζες, τσι φύτρες”, σου μιλούν για το στάρι και την ελιά και καμαρώνουν που με κόπους και ιδρώτα τα κατάφεραν στη ζωή.
Είναι Κρήτες. Ακρίτες ενός ολόκληρου πολιτισμού. Λάμπουν τα μάτια τους. Ανοίγουν τα στόματα. Ορθώνεται η ψυχή. Εμπρός σ΄ αυτό το μεγαλείο που πορεύεται με σεβασμό στη φύση, τον άνθρωπο, τη θάλασσα, το βουνό, τον ήλιο του καλοκαιριού, το χιόνι του χειμώνα, τον αέρα, τους καρπούς της γης. Υποκλίνομαι.
“Πάντα γεια”, είναι ο χαιρετισμός τους, στο Μοχό. Οι αυλές, τα σοκάκια, οι πλατείες, οι εκκλησιές, τα ξεχασμένα παιδικά μας παιχνίδια με κιμωλία χαραγμένα στην εξώπορτα. Έρημες οι γειτονιές και ξάφνου μία “καλησπέρα”, ξεπηδά σε τούτο το αντάμωμα του τουρίστα με τον ντόπιο.
Νέοι, γέροι, παιδιά, έφηβοι από το Μοχό, από την Κρήτη, από την Αγγλία, τη Γαλλία, την Ολλανδία, την Ελβετία, την Ιταλία κι αλλού, σμίγουν τα χέρια και τις καρδιές στην πλατεία, που ανταμώνουν για πρώτη ίσως και τελευταία φορά. Τρώνε, πίνουν, γλεντούν, χορεύουν, σα να΄ ναι όλοι τους απόγονοι του σύγχρονου Ζορμπά, ενός Καζαντζάκη της Κρήτης, στην αιωνιότητα.
Χρηστικές πληροφορίες για τον Μοχό
Τοποθεσία & Πρόσβαση: Ο Μοχός βρίσκεται στο οροπέδιο Λασιθίου, σε υψόμετρο περίπου 400 μ., πάνω από τα Μάλια και τη Σταλίδα. Η πρόσβαση γίνεται εύκολα οδικώς είτε από τον Άγιο Νικόλαο (περίπου 45 λεπτά) είτε από το Ηράκλειο (35-40 λεπτά), μέσω της εθνικής οδού και ανηφορικής διαδρομής με όμορφη θέα στο Κρητικό πέλαγος.
Μετακίνηση: Η επίσκεψη γίνεται πιο άνετα με αυτοκίνητο, καθώς επιτρέπει στάσεις σε σημεία με πανοραμική θέα. Υπάρχουν επίσης τοπικά ταξί και τουριστικά λεωφορεία που σταματούν στο χωριό.
Πάρκινγκ: Στην πλατεία και γύρω από το κέντρο του χωριού θα βρείτε αρκετές θέσεις στάθμευσης, ιδιαίτερα απογευματινές ώρες.
Καταλύματα: Ο Μοχός διαθέτει λίγους αλλά παραδοσιακούς ξενώνες και ενοικιαζόμενα δωμάτια.
Γαστρονομία: Η κεντρική πλατεία είναι γεμάτη ταβέρνες και καφενεία με αυθεντική κρητική κουζίνα: Ντάκος, καλτσούνια, αντικριστό και κατσικάκι με σταμναγκάθι. Οι ντόπιοι συχνά συνοδεύουν το γεύμα με σπιτική ρακή και τοπικό κρασί.
Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο: Στον Μοχό λειτουργεί μικρό λαογραφικό μουσείο, όπου οι επισκέπτες μπορούν να δουν παραδοσιακά αντικείμενα, εργαλεία, ενδυμασίες και οικιακά σκεύη που αναδεικνύουν την καθημερινή ζωή του χωριού και την αγροτική και κτηνοτροφική κληρονομιά της περιοχής.
Μουσείο Ούλοφ Πάλμε: Κοντά στην πλατεία θα δείτε το Μουσείο του Σουηδού πρωθυπουργού Ούλοφ Πάλμε, ο οποίος είχε αποκτήσει οικεία και επισκεπτόταν το χωριό, όπου αγαπήθηκε ιδιαίτερα από τους κατοίκους για τη φιλική και απλή παρουσία του. Το Μουσείο και η Οικεία του αποτελούν σημείο αναφοράς για τον διεθνή χαρακτήρα του χωριού.
Εκδηλώσεις: Τον Δεκαπενταύγουστο και κατά τη θερινή περίοδο, το χωριό γεμίζει με πανηγύρια, μουσική και παραδοσιακούς χορούς, προσελκύοντας επισκέπτες από όλη την Κρήτη.
Χρήσιμες Συμβουλές:
Φορέστε άνετα παπούτσια για βόλτα στα σοκάκια.
Προτιμήστε απογευματινή επίσκεψη για δροσιά και ηλιοβασίλεμα.
Μην παραλείψετε τον ναό της Παναγίας, σημαντικό σημείο λατρείας και παράδοσης.
