Το τετραήμερο οδοιπορικό παρουσίασης των αποτελεσμάτων του Τοπικού Προγράμματος LEADER/CLLD 2014 – 2020 του Αναπτυξιακού Οργανισμού Πάρνωνα Α.Ε. ολοκληρώθηκε στις 23 Νοεμβρίου 2025, αφήνοντας μια ισχυρή εικόνα για τον τρόπο με τον οποίο η Ανατολική Πελοπόννησος μετασχηματίζεται μέσα από στοχευμένες επενδύσεις, πολιτιστικές παρεμβάσεις και δημόσιες υποδομές.
Δημοσιογράφοι, στελέχη φορέων, αυτοδιοικητικοί και νέοι/νέες επιστήμονες που επιλέχθηκαν μέσω δημόσιας πρόσκλησης ταξίδεψαν σε Αργολίδα, Αρκαδία και Λακωνία, καταγράφοντας επί τόπου την προστιθέμενη αξία ενός από τα πιο επιτυχημένα προγράμματα τοπικής ανάπτυξης στη χώρα.
Σημειώνεται ότι στο πλαίσιο του προγράμματος υλοποιήθηκαν πάνω από 240 έργα, με συνολική δημόσια δαπάνη άνω των 21 εκατ. ευρώ. Μέσα από στοχευμένο σχεδιασμό, ενεργή διαβούλευση και συστηματική δημοσιότητα, η Αναπτυξιακή Πάρνωνα προσέλκυσε ισχυρό επενδυτικό ενδιαφέρον και, σε στενή συνεργασία με το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, πέτυχε υπερδέσμευση πόρων, εντάσσοντας όλες τις θετικά αξιολογημένες προτάσεις. Έτσι, το πρόγραμμα σχεδόν διπλασίασε τον αρχικό προϋπολογισμό του (από 11,7 σε 21,45 εκατ. ευρώ), επιβεβαιώνοντας την ισχυρή δυναμική της Εταιρείας ως ΟΤΔ και την ικανότητά της να υλοποιεί ολοκληρωμένες στρατηγικές τοπικής ανάπτυξης.
Η πρώτη ημέρα του οδοιπορικού πραγματοποιήθηκε με δύο παράλληλες ομάδες, ώστε οι συμμετέχοντες να γνωρίσουν διαφορετικές όψεις των επενδύσεων και των παρεμβάσεων της Αναπτυξιακής Πάρνωνα. Η διαδρομή ξεκίνησε για την πρώτη ομάδα από το Παλαιό Γυμνάσιο Λεωνιδίου, όπου παρουσιάστηκαν δημόσιες παρεμβάσεις και επενδύσεις στον τουρισμό, τη γαστρονομία και την πολιτιστική κληρονομιά, ενώ έκανε μια σημαντική στάση στη Λιμνοθάλασσα Μουστού, στο Άστρος, έναν από τους σπουδαιότερους υγροτόπους της Πελοποννήσου. Ταυτόχρονα η δεύτερη ομάδα βρέθηκε στην Αργολίδα, με στάσεις σε τοπικές επιχειρήσεις μεταποίησης, αγροδιατροφής και παραγωγής, όπου οι επενδυτές και οι εκπρόσωποι των δήμων παρουσίασαν τον αντίκτυπο της χρηματοδότησης στην τοπική οικονομία. Η ημέρα ολοκληρώθηκε στην Τρίπολη, στο παράρτημα της εταιρείας, όπου στελέχη της Αναπτυξιακής Πάρνωνα παρουσίασαν το έργο της Τεχνικής Υποστήριξης στους ΟΤΑ της Πελοποννήσου και υποδέχθηκαν επισήμως το σύνολο των συμμετεχόντων.
Τη δεύτερη ημέρα, η αποστολή κινήθηκε στην Τεγέα, την Κερασίτσα και τις Ρίζες, με στάσεις σε σημεία όπου η ιστορία συναντά τη σύγχρονη ανάπτυξη. Περιηγήθηκε στο Πάρκο και στο κτήριο της Οικοκυρικής Σχολής του Τεγεατικού Συνδέσμου, το Αρχαιολογικό Μουσείο Τεγέας και τον Πολυχώρο Μνήμης και Μελέτης «Γρηγόρης Λαμπράκης». Η αποστολή επισκέφθηκε την Οινοποιητική «Κτήμα Τσέλεπου», όπου πραγματοποιήθηκε παρουσίαση για τον Μαντινειακό αμπελώνα και τις ιδιαίτερες συνθήκες που διαμορφώνουν τον χαρακτήρα των τοπικών ποικιλιών. Ακολούθησε ξενάγηση στο οινοποιείο και εμπειρία οινογνωσίας, μέσα από την οποία οι συμμετέχοντες γνώρισαν τη σύγχρονη δυναμική του οινικού τομέα της Αρκαδίας και τη συμβολή των επενδύσεων στην ποιοτική αναβάθμιση της τοπικής παραγωγής. Ιδιαίτερη στιγμή αποτέλεσε η επίσκεψη στο Κέντρο Μνήμης και Πολιτισμού Καρυών, όπου παρουσιάστηκε η ανακήρυξη του Αποθέματος Βιόσφαιρας «Όρος Πάρνωνας–Ακρωτήριο Μαλέας» στο πρόγραμμα MaB UNESCO, υπενθυμίζοντας τη διεθνή αναγνώριση και τις ευκαιρίες που αυτή δημιουργεί για την περιοχή. Η ομάδα συνέχισε την περιήγησή της σε μικρά εργαστήρια και μονάδες που υποστήριξε το τοπικό πρόγραμμα. Ξεναγήθηκε στο Μουσείο Ελιάς και Ελληνικού Λαδιού του Δικτύου Μουσείων του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς, ενώ συμμετείχε σε γευσιγνωσία ελαιόλαδου στον χώρο «300». Η ημέρα έκλεισε στο Γύθειο, με μια δημόσια εκδήλωση στο Επιμελητήριο Λακωνίας, όπου παρουσιάστηκε ο απολογισμός του προγράμματος και οι προοπτικές της περιόδου 2023–2027.
Η τρίτη ημέρα επικεντρώθηκε στη μικρή και μεσαία επιχειρηματικότητα. Στον Δήμο Ευρώτα, στους Μολάους και στη Νεάπολη παρουσιάστηκαν επενδύσεις που αναδεικνύουν ένα νέο παραγωγικό μοντέλο για τη Λακωνία, ενώ στο Γεωπάρκο Αγίου Νικολάου η αποστολή γνώρισε τη μοναδική γεωλογική κληρονομιά της περιοχής. Η κορύφωση της ημέρας ήρθε στο οινοποιείο Μονεμβασίας – Τσιμπίδη, όπου παρουσιάστηκε η αναβίωση του ιστορικού οίνου Malvasia και το έργο Malvasia Myth μια δράση που συνδέει άμεσα τον τόπο με την οινική του ταυτότητα και προσφέρει προστιθέμενη αξία στη σύγχρονη παραγωγή.
Την τέταρτη ημέρα, η αποστολή περιηγήθηκε στην Καστροπολιτεία της Μονεμβασιάς και επισκέφθηκε το Μουσείο Γιάννη Ρίτσου, έναν χώρο που διατηρεί ζωντανή τη μνήμη του μεγάλου ποιητή και ενισχύει την πολιτιστική ταυτότητα του τόπου. Ακολούθησαν στάσεις σε επενδύσεις φιλοξενίας και έργα λιμενικών υποδομών, αναδεικνύοντας τη σύνδεση τουρισμού, ασφάλειας και τοπικής οικονομίας. Κεντρική στιγμή της ημέρας αποτέλεσε η εκδήλωση στο Τουριστικό Περίπτερο του Δήμου Μονεμβασιάς, όπου υλοποιήθηκε ένα εργαστήριο αφιερωμένο στις επιχειρηματικές συνεργασίες και στη σχέση τοπικών προϊόντων, πολιτισμού και περιβάλλοντος στο πλαίσιο του Αποθέματος Βιόσφαιρας Πάρνωνα–Μαλέα. Το οδοιπορικό ολοκληρώθηκε στο Λιμάνι του Ίερακα με συνολικό απολογισμό από τα στελέχη της Αναπτυξιακής Πάρνωνα.
Ξεχωριστή θέση στο οδοιπορικό είχε η συμμετοχή των νέων επιστημόνων που επελέγησαν μέσω δημόσιας πρόσκλησης. Με παρεμβάσεις και ενεργό συμμετοχή σε συζητήσεις, τόνισαν πόσο σημαντική ήταν η εμπειρία της άμεσης επαφής με τις επενδύσεις, τις τοπικές κοινωνίες και τα φυσικά τοπία. Πολλοί ανέφεραν ότι το τετραήμερο αποτέλεσε πολύτιμο πεδίο μάθησης, αποτυπώνοντας στην πράξη το πώς η τοπική ανάπτυξη, η πολιτιστική κληρονομιά και η επιχειρηματικότητα συνδέονται σε ένα ενιαίο οικοσύστημα.
Ο Μαρίνης Μπερέτσος, Διευθύνων Σύμβουλος της Αναπτυξιακής Πάρνωνα, σημείωσε: «Με το οδοιπορικό αυτό θελήσαμε να κάνουμε κάτι περισσότερο από έναν τυπικό απολογισμό. Θέλαμε να φέρουμε τους ανθρώπους κοντά στα έργα, στα τοπία και στις πραγματικές ιστορίες των τοπικών κοινωνιών. Το LEADER/CLLD είναι ένα πρόγραμμα που γίνεται κατανοητό μόνο όταν το δει κανείς να λειτουργεί επί τόπου, κοντά στους ανθρώπους που επιχειρούν, στους φορείς που συνεργάζονται, στην περιφέρεια που αλλάζει. Η επικοινωνιακή αυτή δράση αποτελεί καινοτομία για την Ανατολική Πελοπόννησο. Πρόκειται για ένα ζωντανό εργαστήριο δημόσιας ανάπτυξης που συνδέει δημοσιογράφους, ερευνητές, τοπικούς φορείς και την κοινωνία. Είμαστε υπερήφανοι που η Αναπτυξιακή Πάρνωνα ανοίγει νέους δρόμους στο πώς μιλάμε για την ανάπτυξη, αλλά κυρίως στο πώς τη βιώνουμε».
Το τετραήμερο οδοιπορικό επιβεβαίωσε ότι το LEADER/CLLD παραμένει ένας από τους πιο αποτελεσματικούς μηχανισμούς ενδυνάμωσης της υπαίθρου. Κινητοποιεί ανθρώπους, ενισχύει συνεργασίες, προστατεύει το περιβάλλον και δημιουργεί νέες ευκαιρίες για την τοπική οικονομία. Η Αναπτυξιακή Πάρνωνα συνεχίζει, μετά από τριάντα χρόνια λειτουργείας, με συνέπεια και στρατηγικό σχεδιασμό, να επενδύει σε μια Ανατολική Πελοπόννησο που αναπτύσσεται με όρους βιωσιμότητας, καινοτομίας και σεβασμού στον τόπο και την ιστορία του.
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τον απολογισμό του Τοπικού Προγράμματος LEADER/CLLD 2014–2020 της Ανατολικής Πελοποννήσου επισκεφθείτε: https://leader2014-2020.parnonas.gr/ – Για τον Αναπτυξιακό Οργανισμό Πάρνωνα Α.Ε. και την ευρύτερη δραστηριότητά του, δείτε: https://www.parnonas.gr/.
