Ένα νέο μοντέλο λειτουργίας για τα πωλητήρια σημαντικών αρχαιολογικών χώρων εξετάζει το Υπουργείο Πολιτισμού, με τον Οργανισμό Διαχείρισης και Ανάπτυξης Πολιτιστικών Πόρων (ΟΔΑΠ) να προωθεί το πρώτο σχετικό πρόγραμμα. Σύμφωνα με έγγραφο που αναρτήθηκε στη «Διαύγεια», ο ΟΔΑΠ προχωρά σε μελέτη εκτίμησης μισθωτικής αξίας 21 πωλητηρίων, με στόχο να καταθέσει το «Α’ Πρόγραμμα Αξιοποίησης Πωλητηρίων» στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο.
Στο συγκεκριμένο σχέδιο περιλαμβάνονται πωλητήρια μνημείων με υψηλή επισκεψιμότητα. Ανάμεσά τους βρίσκονται οι εμβληματικοί αρχαιολογικοί χώροι της Αργολίδας, όπως οι Μυκήνες και το Ασκληπιείο – Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου, που αποτελούν κορυφαίους προορισμούς πολιτιστικού τουρισμού. Στη λίστα εντάσσονται επίσης η Αρχαία Ολυμπία, οι Δελφοί, η Ακρόπολη, η Κνωσός, το Ακρωτήρι Θήρας, καθώς και μνημεία σε Ρόδο, Κέρκυρα, Χανιά και Θεσσαλονίκη.
Στόχος του προγράμματος, όπως αναφέρεται στο έγγραφο, είναι η αποτίμηση πιθανής μίσθωσης σε ιδιώτες αναδόχους, οι οποίοι –εφόσον αναλάβουν– θα λειτουργούν τα πωλητήρια με ίδια μέσα και θα αποδίδουν μηνιαίο μίσθωμα στον ΟΔΑΠ. Η προοπτική αυτή έχει προκαλέσει συζήτηση, καθώς αποτελεί συνέχεια προηγούμενων πρωτοβουλιών του Οργανισμού στον τομέα της αξιοποίησης πολιτιστικών πόρων.
Σημειώνεται ότι ανάλογο μοντέλο έχει ήδη εφαρμοστεί τα τελευταία χρόνια στο πωλητήριο του πρώην ανθοπωλείου της Βουλής, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες ιδιώτης πάροχος διαχειρίζεται και το πωλητήριο του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου.
Την ίδια στιγμή, εργαζόμενοι και φορείς επισημαίνουν πως ο ΟΔΑΠ αντιμετωπίζει σοβαρά ζητήματα υποστελέχωσης, γεγονός που –κατά την άποψή τους– επηρεάζει την εύρυθμη λειτουργία των υπηρεσιών του. Υπογραμμίζεται επίσης ότι, παρά τη διαχείριση σημαντικών κονδυλίων από το Ταμείο Ανάκαμψης, ο Οργανισμός βασίζεται όλο και περισσότερο σε εξωτερικές συνεργασίες για λειτουργίες όπως καθαριότητα, μισθοδοσία και διαχείριση πωλητηρίων.
Παράλληλα, συζητείται η πιθανότητα δημιουργίας νέας Ανώνυμης Εταιρείας στο πλαίσιο λειτουργίας του ΟΔΑΠ, η οποία θα αναλάβει το κομμάτι των δραστηριοτήτων με υψηλή απόδοση. Αν και το σχέδιο αυτό βρίσκεται σε διερευνητικό στάδιο, έχει πυροδοτήσει περαιτέρω δημόσιο διάλογο σχετικά με το μέλλον της πολιτιστικής πολιτικής.
Ο νόμος του 2020, με τον οποίο δημιουργήθηκε ο σημερινός ΟΔΑΠ, προέβλεπε μεταξύ άλλων δυνατότητες παραχώρησης λειτουργιών σε ιδιώτες, από τη διαχείριση ακινήτων έως την οργάνωση δράσεων που σχετίζονται με την προβολή της γαστρονομίας σε αρχαιολογικούς χώρους. Στο πλαίσιο αυτό, το περασμένο διάστημα είχαν καταγραφεί αυξήσεις στις τιμές των εισιτηρίων, γεγονός που είχε προκαλέσει αντιδράσεις, ιδιαίτερα για δημοφιλείς χώρους όπως η Ακρόπολη.
Η συζήτηση γύρω από το νέο πρόγραμμα του ΟΔΑΠ αναμένεται να συνεχιστεί, καθώς οι αποφάσεις που θα ληφθούν θα επηρεάσουν την καθημερινή λειτουργία κορυφαίων μνημείων της χώρας. Στην Αργολίδα, όπου οι Μυκήνες και η Επίδαυρος αποτελούν βασικούς πυλώνες του τουρισμού και της πολιτιστικής ανάπτυξης, οι εξελίξεις αυτές παρακολουθούνται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον.
