Το πρώτο δεκαήμερο του Μάη του 1941 έφθασε μια ομάδα Γερμανών και έμενε σε ένα σπίτι απέναντι από την εκκλησία του Αγίου Κωνσταντίνου. Αρκετή δύναμη Ιταλών έμενε σε άλλα σπίτια, αλλά τελικά κατέληξε στο δημοτικό νοσοκομείο του Κρανιδιου στον Άγιο Παντελεήμονα ενώ ακόμα επέστρεφαν από την Αλβανία οι στρατιώτες μας με διάφορα μέσα στα σπίτια τους.
Ο λαός του Κρανιδιου σιωπηλά δέχθηκε αυτήν την κατάσταση εκτός από λίγους που τους πλησίασαν είτε για να κάνουν τις δουλειές τους είτε για το συμφέρον τούς αλλά ακόμα και από φόβο.
Οι Γερμανοί έμειναν στο Κρανίδι μέχρι την άνοιξη του 1942 και έφυγαν αφήνοντας τους Ιταλούς. Οι Ιταλοί ήταν μια ομάδα καραμπινιέρων σκληρών υπερασπιστών του Μουσολίνι και αποτελούσαν την αστυνόμευση με μια ομάδα την Φινατζα , στρατιώτες κατοχής της χώρας μας που είχαν φτερό στο καπέλο τους ( τέταρτη φωτογραφία) και ο λαός τους ονόμαζε «Κοκοροφτερους». Αυτοί επειδή ήσαν από όλες τις λαϊκές τάξεις τραγουδούσαν και προσπαθούσαν να μπουν σε σπίτια που είχαν κορίτσια να πάρουν λάδια, κότες και ότι άλλο υπήρχε.
Έμπαιναν στα σπίτια για πλιάτσικο και με αγανάκτηση τους έβλεπαν τα παιδιά μας που τους κυνηγούσαν στην Αλβανία να μπαίνουν στα σπίτια τους και να τους παίρνουν ότι ποιο πολύτιμο είχαν από τρόφιμα, που τόσο το είχαν ανάγκη οι δικοί μας για να ζήσουν.
Πριν την παρουσία του Μαστρομιχάλη του Βενέκα που θα αναφέρω πιο κάτω πολλοί άνθρωποι συνελήφθησαν και ξυλοκοπήθηκαν άγρια. Οι κατακτητές ζητούσαν όπλα πολεμικά ακόμα και δίκανα αλλά πιο πολύ ενδιαφερόντουσαν για την σύλληψη των υπολοίπων Άγγλων που είχαν έρθει στην Ελλάδα για συμμαχική ενίσχυση.
Ο χειμώνας του 1941 -1942 ήταν πολύ σκληρός. Είχε βροχές και χιόνια και υπήρχε παντελής έλλειψη τροφών. Όλα αυτά έκαναν ένα μεγάλο αριθμό φτωχών οικογενειών να δοκιμάσουν σκληρή πείνα και αρκετοί άνθρωποι πέθαναν.
Την εποχή αυτή πολλοί άνθρωποι από την Ύδρα και τις Σπέτσες ερχόντουσαν στο Κρανίδι και πουλούσαν ότι είχαν ακόμα και τα κεραμίδια των σπιτιών τους.
Οι Ιταλοί επίσης καλούσαν γύρω στους 20 Κρανιδιώτες κάθε μέρα ονομαστικά και τούς έβαζαν να σκάψουν γύρω από τόν άγιο Παντελεήμωνα οχυρωματικά έργα.
Έτσι κυλούσε η ζωή στο Κρανίδι υπό την κατοχή των Ιταλών και εξαρτιόνταν και από ορισμένους Κρανιδιώτες που μετριωνταν στα δάχτυλα.
Μέσα σε αυτούς που ζούσαν κάτω από την μπότα του κατακτητή ήσαν και καλοί Κρανιδιώτες πατριώτες και σαν παράδειγμα αναφέρω τον Μιχάλη Βενέκα ή Μαστρομιχάλη που ήρθε το 1939 από την Βεγγάζη με την γυναίκα του που ήξερε 3 γλώσσες τα δύο αγόρια του Τίτο και Γιάννη και τις τρεις κόρες του Μάη Μιμή και Άννα. Το επάγγελμα του ήταν βιολίστας. Έπαιζε κλασσική μουσική και η γυναίκα του τραγουδούσε θαυμάσια ιταλικές καντσονέτες και άλλα τραγούδια.
Εμείς 3-4 Κρανιδιώτες που αγαπούσαμε τη μουσική πηγαίναμε με μαντολίνο και κιθάρες και το βιολί και είχαμε κάνει ένα μουσικό συγκρότημα.
Ο Μαστρομιχάλης δεν μπορούσε να ζήσει μόνο με την μουσική για τούτο υποχρεώθηκε να παρευρίσκεται σαν επαγγελματίας βιολίστας σε γάμους και πανηγύρια, παίζοντας με το βιολί του υποχρεωτικά τη δημοτική και λαϊκή μουσική. Προσπαθούσε να ζήσει τίμια την οικογένεια του αλλά και τα παιδιά του βοηθούσαν μαζεύοντας χόρτα στα χωράφια και κάνοντας διάφορες εργατικές δουλειές.
Το σπίτι του Μαστρομιχαλη ήταν απέναντι από την Καζάρμα τών Ιταλών και έτσι οι Ιταλοί τον πήραν διερμηνέα για ένα κομμάτι ψωμί.
Αλλά από την θέση αυτή ο Μαστρομιχαλης πρόσφερε ανεκτίμητες υπηρεσίες στο λαό του Κρανιδιου παρευρισκόμενος συχνά δε ανακρίσεις και απολογίες κατηγορουμένων προς τους Ιταλούς, ερμηνεύοντας της απολογίες τους και βοηθώντας να πετύχουν την απαλλαγή τους ή να τους επιβληθεί η μικρότερη τιμωρία.
Η πατριωτική προσφορά του Μαστρομιχαλη ήταν η παρεμπόδιση διαφόρων κακών πολιτών που ακόμη και για προσωπικούς λόγους αντεκδίκησης κατέφευγαν στους Ιταλούς ρίχνοντας ανώνυμα γράμματα κάτω από την πόρτα της Καζάρμας με ενοχοποιητικό περιεχόμενο σε βάρος συμπατριωτών τους. Ο Μαστρομιχαλης όπως μου είχε διηγηθεί γιατί συνδεόμαστε λόγω της μουσικής σηκωνόταν πριν να φεξει και πήγαινε στη πόρτα της Καζάρμας και μάζευε τα ανώνυμα γράμματα και τα έσκιζε. Έτσι γλίτωσε πολλούς ανθρώπους από ταλαιπωριεςυκαι μπλεξίματα με τους κατακτητές. Παρόλο που ήταν φτωχός ο Μαστρομιχαλης δεν καταδεχόταν να πάρει φαγητό από τους Ιταλούς. Τα κορίτσια του κυκλοφορούσαν με τσόκαρα όπως άλλωστε και όλος σχεδόν ο λαός του Κρανιδιου. Δηλαδή έκοβαν ένα κομμάτι σανίδι ανάλογο με το πέλμα τούς και στερέωναν μια λωρίδα σκληρό πανί ή πετσί στο πάνω μέρος του ποδιού και έφτιαχναν παπούτσια.
Νομίζω οτι η πολιτεία έχει υποχρέωση και ιδαίτερα ο δήμος Ερμιονίδας και η κοινότητα Κρανιδίου προς τιμήν του να γράψει ένα δρόμο με το όνομα του για την πατριωτική και ανθρωπιστική του προσφορά.
Αυτά γράφει ο αείμνηστος Βασίλης Λαδάς στο βιβλίο του
ΟΙ ΑΝΤΆΡΤΕΣ ΤΗΣ ΘΆΛΑΣΣΑΣ
σελ25 – σελ 26
…αυτά γράφονται όταν ένας δεξιός φιλελεύθερος διαβάζει έναν αριστερό … γιατί η ιστορία δεν έχει ούτε κόμματα ούτε παρατάξεις ούτε παραχαρασετε…
Γιατί δεν χρειάζεται να είσαι δεξιός για να είσαι πατριώτης και αριστερός για να είσαι επαναστάτης.
Κρανιδι χθες και σημερα (εικονες ιστορια τεχνη και πολιτισμος).
