Μια σημαντική διάκριση για την πολιτιστική ταυτότητα της Τσακωνιάς αποτελεί η απόφαση του Υπουργείου Πολιτισμού να εντάξει την υφαντική τέχνη των τσακώνικων κιλιμιών του Τυρού Κυνουρίας στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας.
Η εγγραφή αυτή πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της εφαρμογής της Σύμβασης της UNESCO για τη διαφύλαξη της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς, έπειτα από την έγκριση του αρμόδιου συμβουλίου. Τη σύνταξη και την τεκμηρίωση του φακέλου ανέλαβε η Διεύθυνση Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Υπουργείου, σε συνεργασία με τους τοπικούς φορείς και την κοινότητα του Τυρού.
Η Υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, σε δήλωσή της τόνισε ότι κάθε στοιχείο της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς αποτελεί «πολύτιμο φορέα ταυτότητας, εμπειρίας και δημιουργικής έκφρασης», επισημαίνοντας ότι η πολιτιστική πολιτική του Υπουργείου στηρίζει ενεργά τις τοπικές κοινότητες που διαφυλάσσουν τέτοιες παραδόσεις. «Η άυλη πολιτιστική κληρονομιά είναι ζωντανή, βιωματική και μεταβιβάσιμη», ανέφερε χαρακτηριστικά, «και αποτελεί θεμέλιο για ένα βιώσιμο και δημιουργικό μέλλον».
Η ζωντανή παράδοση των τσακώνικων κιλιμιών στον Τυρό
Στον Τυρό της Κυνουρίας, η υφαντική τέχνη των τσακώνικων κιλιμιών εξακολουθεί να ανθίζει μέσα από τη συνέχιση μιας μακραίωνης οικογενειακής παράδοσης. Το εργαστήριο της οικογένειας Ψαρρολόγου – Ροδοπούλου αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της διαγενεακής μετάδοσης γνώσης.
Εδώ, η ύφανση πραγματοποιείται σε όρθιο αργαλειό, όπως ακριβώς γινόταν παλαιότερα, με βαμβακερό στημόνι και μάλλινα νήματα. Κάθε δημιουργία είναι μονοκόμματη και φέρει το ίδιο σχέδιο και στις δύο πλευρές, μια τεχνική που απαιτεί εξαιρετική επιδεξιότητα. Το έργο επιτελείται σχεδόν εξ ολοκλήρου με τα δάχτυλα, χρησιμοποιώντας ως μοναδικό εργαλείο το χτένι.
Η Ελισάβετ Ροδοπούλου, υφάντρα τρίτης γενιάς, συνεχίζει μαζί με τη μητέρα της, τη Θωμαή Ψαρρολόγου – Ροδοπούλου, την παραδοσιακή τέχνη, συνδυάζοντας τη διατήρηση της αυθεντικότητας με τη σύγχρονη δημιουργική έκφραση. Μέσα από το έργο τους, διαφυλάσσεται η παραδοσιακή τεχνογνωσία της Τσακωνιάς, που συνδέει παρελθόν και παρόν, αποδεικνύοντας πως η άυλη πολιτιστική κληρονομιά δεν είναι στατική, αλλά ζωντανή και εξελισσόμενη.
Η σημασία της ένταξης στο Εθνικό Ευρετήριο
Η ένταξη της υφαντικής τέχνης των τσακώνικων κιλιμιών στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς δεν αποτελεί μόνο μια τιμητική αναγνώριση, αλλά και ένα βήμα για τη διαφύλαξη και προώθηση της τοπικής πολιτιστικής ταυτότητας. Παράλληλα, ενισχύει τον πολιτιστικό τουρισμό της Αρκαδίας και προβάλλει διεθνώς την παραδοσιακή ελληνική υφαντική τέχνη.
Η απόφαση αυτή του Υπουργείου Πολιτισμού επιβεβαιώνει ότι οι τοπικές τέχνες και οι παραδόσεις παραμένουν θεμέλιο της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, αποτελώντας πολύτιμο στοιχείο για τις επόμενες γενιές.
