Η Μεσσήνη βρίσκεται μπροστά σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι. Όχι για πρώτη φορά – αλλά ίσως για τελευταία. Αν δεν καταφέρουμε τώρα να δούμε καθαρά, να μιλήσουμε ανοιχτά και να δράσουμε, τότε δεν θα υπάρχει άλλη ευκαιρία. Η πόλη και τα χωριά της βυθίζονται χρόνο με τον χρόνο στη σιωπή, την αδιαφορία και τη φθορά. Ό,τι δεν αλλάζει, πεθαίνει.
Για δεκαετίες, η Μεσσήνη κινείται μεταξύ αδράνειας και πρόχειρων εξαγγελιών. Πολύς λόγος για την «ανάπτυξη», αλλά λίγη πράξη. Πολλά έργα στο χαρτί, λίγα στο πεζοδρόμιο. Η αλήθεια είναι απλή: έχουμε μείνει πίσω. Κι όχι μόνο τεχνολογικά ή οικονομικά – έχουμε μείνει πίσω σε σκέψη, σε όραμα, σε τόλμη.
Ποιοι φταίνε;
Φταίνε όσοι διοίκησαν με μόνο στόχο τη διατήρηση της θέσης τους.
Φταίνε όσοι υποσχέθηκαν τα πάντα και δεν υλοποίησαν τίποτα.
Φταίνε όσοι είδαν τους νέους να φεύγουν και αδιαφόρησαν.
Φταίνε κι εκείνοι που δεν μίλησαν, που βολεύτηκαν, που έκαναν την αδιαφορία καθημερινότητα.
Αλλά δεν είναι ώρα μόνο για καταλογισμούς. Είναι ώρα για απαντήσεις.
Τι κάνουμε τώρα;
1. Επανεκκίνηση από τα χωριά.
Η αναγέννηση της Μεσσήνης περνά από τα χωριά της. Όχι με φιέστες και σκηνές σε πλατείες, αλλά με έργα ζωής: αγροτικοί δρόμοι, υποδομές, νερό, καθαριότητα, διαχείριση. Όπου υπάρχει λειτουργικότητα, υπάρχει και ζωή.
2. Στήριξη στους ανθρώπους που μένουν.
Οι κάτοικοι των χωριών, οι αγρότες, οι μικροί παραγωγοί, δεν θέλουν ελεημοσύνη. Θέλουν στήριξη, πρόσβαση σε τεχνογνωσία, σε αγορές, σε σύγχρονα εργαλεία. Το ελαιόλαδο, τα σύκα, τα αρωματικά φυτά και τόσα άλλα μπορούν να ξαναγίνουν πηγή ζωής για την τοπική οικονομία.
3. Ανάδειξη της πόλης ως σταθμού.
Η Μεσσήνη πρέπει να πάψει να είναι απλός διάδρομος προς την Καλαμάτα ή την Πύλο. Μπορεί να γίνει στάση πολιτισμού, ιστορίας και γεύσης. Ανοιχτά μουσεία, καθαρές πλατείες, τοπικά προϊόντα, διαδρομές στον κάμπο και στον Μαυροπόταμο. Όλα υπάρχουν – λείπει η σύνδεση και η φαντασία.
4. Δεύτερη ευκαιρία στους νέους.
Η νεολαία της περιοχής θέλει να ζήσει και να δημιουργήσει εδώ. Αν της δώσουμε εργαλεία: χώρους δημιουργίας, κίνητρα για επιχειρηματικότητα, υποστήριξη για ψηφιακή εργασία, στέγαση με λογικό κόστος. Η Μεσσήνη μπορεί να γίνει “έξυπνη πόλη” με ανθρώπινο πρόσωπο.
5. Σπάσιμο της αδράνειας.
Το πιο δύσκολο: να αλλάξουμε νοοτροπία. Να πούμε επιτέλους «όχι» στο βόλεμα και στο ψέμα. Να διαχειριστούμε την ερήμωση των χωριών με αλήθεια και σχεδιασμό — όχι με ψεύτικες υποσχέσεις. Να στηρίξουμε τους τόπους που έχουν ακόμα παλμό και να πούμε την αλήθεια στους υπόλοιπους.
Η Μεσσήνη μπορεί να αναγεννηθεί. Όχι από το κράτος, όχι από κάποιον σωτήρα. Από τους ίδιους τους ανθρώπους της, αν το θελήσουν πραγματικά. Αν απαιτήσουν δουλειά, διαφάνεια, σχέδιο. Αν ξαναδούν τον τόπο τους με μάτια καθαρά, χωρίς αυταπάτες.
Γιατί αυτή είναι η τελευταία ευκαιρία. Κι αν χαθεί, δεν θα φταίει πια κανείς άλλος – παρά μόνο εμείς.
Γιάννης Λάσκαρης – μέλος της ομάδας «Τα Γεράκια».
