Προοίμιο
Η Παλιά Πόλη του Ναυπλίου, σύμβολο ιστορίας, αισθητικής και πολιτιστικής συνέχειας, δεν χρειάζεται άναρχες εξάρσεις τουριστικής εμπορευματοποίησης· χρειάζεται φωνή και προστασία. Η Παλιά Πόλη, που έχει χαρακτηριστεί αφενός το 1962 με Υπουργική απόφαση ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο και αρχαιολογικός χώρος ,προστατευόμενος με βάση τις διατάξεις του αρχαιολογικού νόμου αλλά και αφετέρου το 1989 με Προεδρικό Διάταγμα ως παραδοσιακός οικισμός ,θέτουν αδιαπραγμάτευτους κανόνες για την προστασία της , που όμως κάποιοι δεν σέβονται με την ανοχή ή/και τη σιωπή όσων οφείλουν να τους περιφρουρούν και να τους εφαρμόζουν. Δυστυχώς ,η αυθαιρεσία έγινε η νέα κανονικότητα της Παλιάς Πόλης, λόγω αυτής της ανοχής και σιωπής.
Μέσα σ’ αυτό το σαθρό κλίμα, οι εναπομείναντες κάτοικοι της Παλιάς Πόλης αγωνίζονται να διατηρήσουν τα σπίτια τους , τη ρουτίνα και την ησυχία τους, βλέποντας την πόλη τους να χάνει βήμα βήμα την αυθεντικότητά της. Το κράτος δεν δικαιούται να σφυρίζει αδιάφορα: οφείλει να στηρίξει τη μόνιμη κατοικία και την ιστορική φυσιογνωμία της Παλιάς Πόλης, αντί να επιτρέπει την ανεξέλεγκτη επέκταση νέων πανσιόν, καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος και ξενοδοχειακών μονάδων σε έναν ήδη κορεσμένο αστικό ιστό.
Κατανομή Ευθυνών: ποιον βαραίνει τι
Η Πόλη ως Αστικό Πείραμα χωρίς Κανόνες
Το ιστορικό κέντρο του Ναυπλίου έχει μετατραπεί σε αυθαίρετο πείραμα αστικής ανομίας. Οι κανονισμοί για τη διατήρηση της αυθεντικότητας και της λειτουργικότητας μοιάζουν με λέξεις χαμένες σε παλιό νομοθετικό κείμενο, που παραβιάζονται στο όνομα της «διευκόλυνσης» του τουριστικού φαινομένου, της εμπορευματοποίησης και του εύκολου κέρδους.
Η Τροχαία ως θεατής
Η Τροχαία, φορέας που οφείλει συνεχή και αυστηρή εποπτεία και επιβολή κυρώσεων , περιορίζεται σε μεμονωμένες, αποσπασματικές εμφανίσεις — σαν ηθοποιός που ξέχασε ή έχασε τα λόγια του. Φορτοεκφορτώσεις σε απροειδοποίητες ώρες έξω από κάθε θεσμοθετημένο ωράριο, ηχορύπανση από δίκυκλα και αυτοκίνητα, αυτοσχέδιες «γειτονιές–πάρκινγκ», πλατείες και πεζόδρομοι, πινακίδες σήμανσης σε διακοσμητικό ρόλο: αυτή είναι η καθημερινότητά μας. Ο δημόσιος χώρος έχει γίνει «ξένος»· οι κάτοικοι μετατρέπονται σε αυτοσχέδιους τροχονόμους (με αποτέλεσμα συνεχείς διαμάχες κατοίκων και επιχειρηματιών Aibnb , πανσιόν, ξενοδόχων κ.λ.π.) ενώ η Τροχαία σφυρίζει αδιάφορα.
Η «εισβολή» των τραπεζοκαθισμάτων και ο Δήμος-θεατής
Τα τραπεζοκαθίσματα και οι πρόσθετες κατασκευές των καταστημάτων εισβάλλουν ανεξέλεγκτα στα γραφικά δρομάκια: καταπατούν χαρακτηρισμένους πεζόδρομους , κλείνουν εισόδους κατοικιών και διαβάσεις τυφλών. Η «φιλοξενία» μετατρέπεται σε εμπόδιο—φράζει την ελεύθερη ροή των πεζών και απαξιώνει τον δημόσιο χώρο. Απαιτείται άμεση επανεξέταση των αδειών, σαφείς οριοθετήσεις και καθημερινή επιτήρηση.
Π.Δ. 1989 – Ένα Νομικό Κέλυφος που Σκορπίζει
Το Προεδρικό Διάταγμα του 1989 (ΦΕΚ 38 Δ΄/26-01-1989) ορίζει ρητά στο άρθρο 3 ότι επιτρέπονται :
– Νέα ,συγκεκριμένης χρήσης, καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος μόνο στον Τομέα Α, αποκλειστικά στο ισόγειο και σε συγκεκριμένες οδούς (Μιαούλη, Παπανικολάου και Μπουμπουλίνας) καθώς και στο πρόσωπο της Πλατείας Συντάγματος .
– Καμία επέκταση προϋφιστάμενου χώρου ή νέα λειτουργία καταστήματος εστίασης που δεν λειτουργούσε ως τέτοιο μέχρι την έκδοση του Π.Δ. του 1989.
– Απαγόρευση εγκατάστασης μουσικής με ενισχυτές ήχου, φανταχτερών επιγραφών, κ.λπ.
Κι όμως, άδειες χορηγούνται κατά παράβαση του Π.Δ., ενώ ακόμη και οι «παράνομα-νόμιμες» προϋποθέσεις δεν τηρούνται. Το έγκλημα της ανομίας πολλαπλασιάζεται: παραβιάζονται οι ίδιοι οι νόμοι και οι πλημμελείς άδειες που εκδόθηκαν.
Η Παλιά Πόλη δεν είναι Disneyland
Δεν είναι θεματικό πάρκο· είναι (ακόμη) ζωντανός ιστός με μόνιμους κατοίκους.
Κάθε παράτυπη άδεια ή «σιωπηρή» μετατροπή χώρου σε μπαρ προδίδει τον τόπο. Η ηχορύπανση, οι παράνομες επεμβάσεις στις όψεις και το παραεμπόριο «νομιμότητας» φθείρουν την ψυχή της πόλης.
Κάλεσμα σε Αντίσταση και Μνήμη
Η νομιμότητα δεν είναι ιδεοληψία· είναι όριο, προστασία, αξιοπρέπεια.
Δήμος, Πολεοδομία, Αρχαιολογία, Αστυνομία, Τροχαία: ο καθένας οφείλει να ασκήσει τις αρμοδιότητές του με ευθύνη και συνέχεια.
Οι κάτοικοι πρέπει να απαιτήσουμε έλεγχο, διαφάνεια και σεβασμό στο δικαίωμά μας σε μια ασφαλή, ήσυχη καθημερινότητα.
Να απαιτήσουμε το δικαίωμα να μείνουμε στα σπίτια μας…
Η Παλιά Πόλη του Ναυπλίου δεν είναι προς εκμετάλλευση—είναι προς υπεράσπιση.
Ανάπλι 3-5-2025
Τ. ΠΑΣΣΑΛΗΣ