Η Ελλάδα, με τη σεισμογενή γεωγραφική της θέση και το εκτενές παράκτιο μέτωπο, συγκαταλέγεται στις πλέον ευάλωτες χώρες της Μεσογείου όσον αφορά την πιθανότητα εκδήλωσης τσουνάμι. Παρότι η συχνότητά τους δεν είναι τόσο υψηλή όσο σε περιοχές του Ειρηνικού, η χώρα μας είναι πρωταθλήτρια στη σχετική «παραγωγή» τσουνάμι στην ευρύτερη μεσογειακή λεκάνη. Μάλιστα, ειδική επιστημονική επιτροπή της UNESCO έχει καταγράψει τέσσερις περιοχές ως τις πιο ευάλωτες – με τη Νότια Πελοπόννησο και τον Κορινθιακό Κόλπο να βρίσκεται ανάμεσά τους.
Πού εκδηλώνονται τσουνάμι και γιατί
Τα τσουνάμι προκαλούνται κυρίως από ισχυρούς υποθαλάσσιους σεισμούς ρηχού εστιακού βάθους (κάτω των 50 χιλιομέτρων), που παραμορφώνουν τον θαλάσσιο πυθμένα, προκαλώντας βίαιες κινήσεις του νερού και τη δημιουργία τεράστιων κυμάτων. Παρότι δεν προκαλεί κάθε σεισμός τσουνάμι, αυτοί που συνδέονται με ενεργές ζώνες υποβύθισης – όπως το Ελληνικό Σεισμικό Τόξο – έχουν πολύ μεγαλύτερη πιθανότητα.
Τα ιστορικά τσουνάμι στην Ελλάδα
Η Ελλάδα έχει πληγεί αρκετές φορές στο παρελθόν από τσουνάμι με καταστροφικές συνέπειες. Από τον γιγαντιαίο σεισμό της Κρήτης το 365 μ.Χ. που προκάλεσε κύματα 12 μέτρων, μέχρι το τσουνάμι του 1956 μεταξύ Αμοργού και Σαντορίνης, το οποίο έφτασε έως τα 30 μέτρα ύψος, η ιστορική εμπειρία δείχνει ότι η απειλή δεν είναι θεωρητική.
Οι 4 ελληνικές περιοχές που κινδυνεύουν περισσότερο από τσουνάμι
Έκθεση της Διακυβερνητικής Ωκεανογραφικής Επιτροπής της UNESCO ανέδειξε τις εξής περιοχές ως πιο ευάλωτες σε μελλοντικά τσουνάμι:
- Νότιο Αιγαίο (Σαντορίνη – Αμοργός): Το ηφαιστειακό τόξο του Αιγαίου και η γεωλογική του αστάθεια καθιστούν την περιοχή εξαιρετικά επικίνδυνη. Περιορισμένες έξοδοι διαφυγής, μεγάλος τουριστικός φόρτος και ιστορικό ισχυρών σεισμών ενισχύουν την ευπάθεια.
- Κορινθιακός Κόλπος: Η σεισμική του δραστηριότητα, η μορφολογία του κλειστού κόλπου και οι μικρές ακτές με απότομες κλίσεις συνθέτουν ένα εξαιρετικά επικίνδυνο περιβάλλον.
- Ιόνια Νησιά: Πλησίον της Ελληνικής Τάφρου και με πολλές περιοχές χαμηλού υψομέτρου, τα νησιά του Ιονίου διαθέτουν χαρακτηριστικά που δυσκολεύουν την προειδοποίηση και την εκκένωση.
- Νότια Πελοπόννησος (Κυπαρισσιακός Κόλπος – Μάνη – Πυλία): Περιοχές με ιστορικό τσουνάμι, όπως το καταστροφικό του 1303, και μορφολογικά χαρακτηριστικά (επίπεδες ακτές, μεγάλοι ποταμοί) που ενισχύουν την πιθανότητα πλημμύρας από θαλάσσια κύματα. Οι παράκτιοι οικισμοί παραμένουν εκτεθειμένοι.
Είναι έτοιμη η Ελλάδα;
Η χώρα συμμετέχει σε ασκήσεις προσομοίωσης, ενώ λειτουργεί και το Ελληνικό Εθνικό Κέντρο Προειδοποίησης για Τσουνάμι (HL-NTWC) μέσω του Αστεροσκοπείου Αθηνών. Όμως, το πρόγραμμα «Tsunami Ready» της UNESCO δεν έχει ακόμα εφαρμοστεί ευρέως – μόνο η Σάμος έχει αποκτήσει τη σχετική πιστοποίηση. Οι υπόλοιπες περιοχές αναμένουν την εφαρμογή των απαιτούμενων 12 δεικτών, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται οι χάρτες εκκένωσης, οι εκπαιδευτικές ασκήσεις και τα αξιόπιστα συστήματα ειδοποίησης.
Πηγή: news247.gr «The Magazine»
