Στα δυτικά του νησιού των Κυθήρων, μέσα σε ένα τοπίο γεμάτο πεύκα και μυρτιές, υψώνεται η Ιερά Μονή της Παναγίας Μυρτιδιώτισσας -ο πνευματικός φάρος του νησιού και ένα από τα πιο αγαπημένα προσκυνήματα των Κυθήριων και της ελληνικής διασποράς.
Η Μονή στέκει σαν ζωντανό κομμάτι της τοπικής μνήμης: τοίχοι και αψίδες που μιλούν για αιώνες πίστης και ανθρώπινων ιστοριών.
Η προέλευση του ονόματος και το θαυματουργό εικόνισμα
Η Παναγία ονομάστηκε «Μυρτιδιώτισσα» επειδή, κατά την παράδοση, η εικόνα της βρέθηκε μέσα σε μυρτιές -ένα εύρημα που σύντομα θεωρήθηκε θαυματουργό και καθιέρωσε τη λατρεία στο σημείο.
Οι εκδοχές για την χρονολόγηση της εύρεσης διαφέρουν (κάποιοι εντοπίζουν το γεγονός στον 14ο ή 15ο αιώνα), αλλά η σημασία του εμβλήματος για τους ντόπιους είναι αδιαμφισβήτητη: η εικόνα έγινε σύμβολο προστασίας και ταυτότητας για ολόκληρο το νησί.
Αρχιτεκτονική και αίσθηση του χώρου
Η Μονή Μυρτιδίων συνδυάζει στοιχεία ορθόδοξης αρχιτεκτονικής με τοπική νησιώτικη νοοτροπία: εσωτερικοί αυλόγυροι, ψηλός καμπαναριό, περίτεχνος τέμπλος και εικονογραφίες που τραβούν το βλέμμα.
Μπαίνοντας στο προαύλιο, ο ήχος των κυπαρισσιών και το άρωμα του πεύκου δημιουργούν μια αίσθηση ηρεμίας -ιδανική για στοχασμό ή για φωτογραφία. Οι προσκυνητές συχνά αναφέρουν ότι η ατμόσφαιρα είναι ταυτόχρονα λιτή και μεγαλόπρεπη.
Το πανηγύρι της 24ης Σεπτεμβρίου
Η τοπική παράδοση γιορτάζει την Παναγία Μυρτιδιώτισσα στις 24 Σεπτεμβρίου: η Θεία Λειτουργία γεμίζει την αυλή της Μονής, η εικόνα βγαίνει σε λιτανεία και πλήθος πιστών από όλο το νησί (και από την υπόλοιπη Ελλάδα) συρρέει για να τιμήσει την προστάτιδα.
Το κλίμα της γιορτής είναι γιορτινό αλλά και οικείο -με παραδοσιακή μουσική, κεράσματα και στιγμές συλλογικής μνήμης. Αν σχεδιάζετε ταξίδι στα τέλη του Σεπτέμβρη, η επίσκεψη στο πανηγύρι προσφέρει την πιο αυθεντική εμπειρία του νησιού.
Γιατί αξίζει να την επισκεφθείτε
Η Παναγία Μυρτιδιώτισσα δεν είναι μόνο ένα θρησκευτικό μνημείο· είναι ένα ζωντανό κεφάλαιο της ιστορίας των Κυθήρων: προσφέρει προσκύνημα, τοπικό πολιτισμό και μια έντονη αίσθηση ταυτότητας.
Είτε ταξιδεύετε ως προσκυνητής, είτε ως φωτογράφος, είτε απλώς ως περιπατητής που αγαπά τα νησιά, η Μονή προσφέρει μια εμπειρία που συνδυάζει σιωπή, θέα και αφήγηση.
