Η φετινή ελαιοκομική χρονιά 2024–2025 εξελίσσεται με σημαντικές προκλήσεις για τον κλάδο, καθώς η παραγωγή στην Ελλάδα εμφανίζεται μειωμένη, η ποιότητα διαφοροποιείται έντονα από περιοχή σε περιοχή και οι τιμές επηρεάζονται από αυξημένη ζήτηση για ποιοτικά έξτρα παρθένα ελαιόλαδα. Σε Μεσσηνία και Ηλεία, οι παραγωγοί προσπαθούν να προλάβουν φαινόμενα ποιοτικής υποβάθμισης που αποδίδονται κυρίως σε επίμονες μυκητολογικές προσβολές, ενώ στη Λακωνία η συγκομιδή προχωρά με χαρακτηριστικά αργούς ρυθμούς.
Στην Κρήτη, η εικόνα είναι πιο σύνθετη: στα δυτικά παράγονται ελαιόλαδα με πολύ καλές αποδόσεις, όμως όσο μετακινείται κανείς ανατολικά καταγράφονται αυξανόμενα προβλήματα, οδηγώντας σε ένα ιδιαίτερα ανομοιογενές παραγωγικό τοπίο στο νησί.
Συνολικά, η ελληνική παραγωγή αναμένεται να κινηθεί κάτω από τον μέσο όρο της τελευταίας πενταετίας, με εκτιμήσεις κοντά στους 200.000 τόνους. Για τους παραγωγούς αυτό σημαίνει ότι το εισόδημά τους εξαρτάται ακόμα περισσότερο από την τελική τιμή που θα επιτύχει το προϊόν τους.
Σε επίπεδο ποιότητας, αρκετοί επαγγελματίες αναφέρουν μεγαλύτερη διακύμανση από τα συνηθισμένα. Παρότι σε δημόσιο λόγο και social media γίνεται συχνά αναφορά σε “προβληματικά” ελαιόλαδα, οι ειδικοί διευκρινίζουν ότι ο χαρακτηρισμός αυτός είναι σχετικός. Για παράδειγμα, παραγωγοί που συνήθως βγάζουν έξτρα παρθένο με οξύτητες 2–3 γραμμών, φέτος βλέπουν να κινούνται στις 4–5 γραμμές, γεγονός που επηρεάζει την εμπορικότητα αλλά δεν συνιστά γενικευμένη ποιοτική κρίση στον κλάδο.
Παρά τα μεμονωμένα ζητήματα, δεν καταγράφεται συνολική κατάρρευση της ποιότητας που θα δικαιολογούσε σημαντικές μειώσεις στην τιμή παραγωγού. Η μεγαλύτερη πίεση εντοπίζεται στη Δυτική Πελοπόννησο, ειδικά στους αρδευόμενους ελαιώνες.
Ζωηρή ζήτηση για ποιοτικό έξτρα παρθένο
Η αγορά δείχνει ότι οι παραγωγοί που κατόρθωσαν να παράξουν υψηλής ποιότητας έξτρα παρθένο ελαιόλαδο μπορούν να εξασφαλίσουν τιμές πάνω από 5 ευρώ/κιλό, ακόμη και στην τρέχουσα φάση της συγκομιδής. Για ελαιόλαδο έως 5 γραμμές οξύτητας, οι πληρωμές των εμπόρων κυμαίνονται κυρίως από 4,60 έως 4,80 €/κιλό, ενώ από εκεί και πάνω παρατηρείται αρνητική κλιμάκωση της τάξης των 10–15 λεπτών ανά γραμμή.
Ο βιομηχανικός άσσος υποχωρεί στα 3,80 €/κιλό, επίπεδα που ευθυγραμμίζονται με την τιμολόγηση της Ισπανίας.
Στη Λακωνία, οι τιμές παραμένουν σταθερές ή με μικρές μειώσεις, περίπου κατά 10 λεπτά/κιλό. Στην περιοχή της Σπάρτης, ενδεικτικά, extra virgin ελαιόλαδο παραλαμβάνεται έως 5,20 €/κιλό για συμβατικό και έως 5,60 €/κιλό για βιολογικό.
Ισπανία και Ιταλία κρατούν ψηλά τον πήχη
Η διεθνής αγορά παρουσιάζει έντονο ενδιαφέρον. Στην Ισπανία, παρατηρείται μικρή ανατίμηση στο έξτρα παρθένο, με ορισμένα φρέσκα ΠΟΠ ελαιόλαδα να αγγίζουν τα 5,50 €/κιλό, ενώ η γενική αγορά κινείται στα 4,60–4,90 €/κιλό.
Στην Ιταλία, όπου οι διαθέσιμες ποσότητες ανέρχονταν στις 130.000 τόνους στα τέλη Οκτωβρίου, οι τιμές για οξύτητες έως 4 γραμμές βρίσκονται σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα, μεταξύ 7,40 και 8,40 €/κιλό, αν και δεν αποκλείεται νέος κύκλος πτώσης.
