Μετά από μήνες αναμονής και διαβουλεύσεων, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) προχώρησε στην υπογραφή του Προεδρικού Διατάγματος που καθορίζει τη διαδικασία έγκρισης των Ειδικών Σχεδίων Περιβαλλοντικού Ισοδυνάμου Αναβάθμισης Πόλεων (ΕΣΠΙΑΠ).
Το Διάταγμα, που φέρει τις υπογραφές του υπουργού Σταύρου Παπασταύρου και του υφυπουργού Νίκου Ταγαρά, ανοίγει τον δρόμο για την επανέκδοση και υλοποίηση χιλιάδων οικοδομικών αδειών που είχαν «παγώσει» λόγω νομικών εμπλοκών, αποκαθιστώντας ταυτόχρονα την περιβαλλοντική και επενδυτική ισορροπία.
Τι αλλάζει με το νέο Προεδρικό Διάταγμα
Με τη θετική γνωμοδότηση του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ), το οποίο αποδέχθηκε σχεδόν το σύνολο των ρυθμίσεων του ΥΠΕΝ, η οικοδομική δραστηριότητα στη χώρα απελευθερώνεται.
Το ΣτΕ έκρινε νόμιμο και συνταγματικά θεμελιωμένο τον μηχανισμό του Περιβαλλοντικού Ισοδυνάμου, αναγνωρίζοντάς τον ως ισορροπημένη λύση ανάμεσα στην ανάπτυξη και την προστασία του περιβάλλοντος.
Το νέο πλαίσιο:
- Επιτρέπει την επανέκδοση οικοδομικών αδειών που είχαν ακυρωθεί ή προσβληθεί δικαστικά, εφόσον είχαν ξεκινήσει οι εργασίες έως τις 11 Δεκεμβρίου 2024.
- Προβλέπει οικονομική εισφορά υπέρ των δήμων, η οποία θα διατίθεται αποκλειστικά για έργα περιβαλλοντικής αναβάθμισης.
- Ενισχύει την εμπιστοσύνη των επενδυτών και προστατεύει τους πολίτες που είχαν ενεργές άδειες υπό το προηγούμενο νομικό καθεστώς.
Περιβαλλοντικό ισοδύναμο και βιώσιμη ανάπτυξη
Ο μηχανισμός του Περιβαλλοντικού Ισοδυνάμου αποτελεί βασικό εργαλείο για την πράσινη μετάβαση των ελληνικών πόλεων, καθώς προβλέπει παρεμβάσεις όπως:
- Δημιουργία και αναδιαμόρφωση κοινόχρηστων χώρων,
- Κατεδάφιση αυθαίρετων ή επικίνδυνων κτισμάτων,
- Αναπλάσεις σε υποβαθμισμένες περιοχές,
- Καθαρισμό και οριοθέτηση ρεμάτων,
ενισχύοντας έτσι την ποιότητα ζωής και την περιβαλλοντική προστασία.
Τα έργα αυτά θα χρηματοδοτούνται μέσω του Πράσινου Ταμείου ή με δωρεές μελετών, ενώ τα σχετικά ποσά θα κατατίθενται σε ειδικό λογαριασμό του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων, προς όφελος των δήμων.
Νομική θωράκιση και προστασία των πολιτών
Το ΣτΕ διευκρίνισε πως ως έναρξη εργασιών λογίζεται όχι μόνο η εκσκαφή ή η σκυροδέτηση, αλλά και η κατεδάφιση παλαιών κτισμάτων ή η διενέργεια δοκιμαστικών αρχαιολογικών τομών, εφόσον έχουν πραγματοποιηθεί έως τις 11.12.2024.
Με αυτόν τον τρόπο διασφαλίζεται ότι οι πολίτες που είχαν κινηθεί καλόπιστα, δεν θα υποστούν αδικίες λόγω νομικών ασάφειων του παρελθόντος.
Αναπτυξιακή προοπτική και επενδυτική εμπιστοσύνη
Η υπογραφή του Προεδρικού Διατάγματος σηματοδοτεί την επανεκκίνηση της οικοδομικής δραστηριότητας στη χώρα, συμβάλλοντας σημαντικά στην ενίσχυση της οικονομίας και την αναθέρμανση της αγοράς ακινήτων.
Η κυβέρνηση εκτιμά ότι η εξέλιξη αυτή θα προσελκύσει νέες επενδύσεις, θα ενισχύσει την απασχόληση στον κατασκευαστικό τομέα και θα βελτιώσει την εικόνα των πόλεων, συνδυάζοντας ανάπτυξη με περιβαλλοντική ευαισθησία.
