Με τις θερμοκρασίες να “χτυπούν κόκκινο” και τα φαινόμενα καύσωνα να εντείνονται ως απόρροια της κλιματικής κρίσης, η προστασία των εργαζομένων από τη θερμική καταπόνηση αναδεικνύεται σε ζήτημα άμεσης προτεραιότητας. Για την Δευτέρα 7 Ιουλίου 2025, το Υπουργείο Εργασίας θέτει σε εφαρμογή έκτακτα μέτρα για τον ιδιωτικό τομέα, περιλαμβάνοντας υποχρεωτική παύση εργασιών σε εξωτερικούς χώρους και δυνατότητα τηλεργασίας. Αυτές οι οδηγίες αποσκοπούν στη διασφάλιση της υγείας και ασφάλειας στην εργασία εν μέσω ακραίων καιρικών συνθηκών.
Υποχρεωτική Παύση Εργασιών σε Εξωτερικούς Χώρους
Για τις περιοχές που αναμένεται να πληγούν ιδιαίτερα από υψηλές θερμοκρασίες, όπως η Κεντρική Μακεδονία, τα Ιόνια Νησιά, η Δυτική Ελλάδα, η Θεσσαλία, οι Περιφερειακές Ενότητες Μεσσηνίας και Σάμου, καθώς και το ανατολικό τμήμα της Ρόδου, θεσπίζεται υποχρεωτική παύση εργασιών για τις ώρες 12:00΄-17:00΄ την 7η Ιουλίου 2025. Αυτό αφορά χειρωνακτικές εργασίες σε εξωτερικό χώρο, όπως εργασίες σε τεχνικά και οικοδομικά έργα, εργοτάξια, ναυπηγοεπισκευαστικές ζώνες, και υπηρεσίες delivery με δίτροχο όχημα, πατίνι ή τροχοπέδιλα.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η παύση αυτή καλύπτει όλους τους εργαζόμενους, συμπεριλαμβανομένων και αυτών που απασχολούνται μέσω ψηφιακών πλατφορμών. Για τις επιχειρήσεις delivery, επιτρέπεται η παραγγελιοληψία με takeaway ή η εκτέλεση παραγγελιών με οχήματα ιδιωτικής/δημόσιας χρήσης που διαθέτουν κλιματισμό, εκτός δικύκλων και μοτοποδηλάτων.
Εξαιρέσεις: Η παύση εργασιών δεν εφαρμόζεται σε κοινωνικά κρίσιμες υποδομές όπως υγειονομικές μονάδες, μεταφορές (αεροπορικές, θαλάσσιες, χερσαίες, σιδηροδρομικές, handling), ύδρευση και ηλεκτρισμός, υπό την προϋπόθεση λήψης όλων των προβλεπόμενων μέτρων προστασίας και οργάνωσης του χρόνου εργασίας.
Κυρώσεις: Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης με τις υποχρεώσεις αυτές, η Επιθεώρηση Εργασίας επιβάλλει χρηματικό πρόστιμο 2.000 ευρώ ανά εργαζόμενο της επιχείρησης.
Δυνατότητα Τηλεργασίας για Ομάδες Υψηλού Κινδύνου
Για την προστασία εργαζομένων που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου (όπως καρδιοπαθείς, πνευμονοπαθείς, άτομα με σακχαρώδη διαβήτη, χρόνια νεφρική ανεπάρκεια, διαταραχές αρτηριακής πίεσης, εγκυμοσύνη κ.ά.), και εφόσον η φύση της εργασίας το επιτρέπει, οι επιχειρήσεις οφείλουν να παρέχουν τη δυνατότητα εξ αποστάσεως εργασίας μέσω τηλεργασίας στις πληγείσες περιοχές. Αυτό το μέτρο κρίνεται απαραίτητο για την αντιμετώπιση της θερμικής καταπόνησης και τη διασφάλιση της ευεξίας των εργαζομένων.
Έκτακτα Μέτρα Οργάνωσης Χρόνου Εργασίας
Για τη διευκόλυνση των επιχειρήσεων και των εργαζομένων, οι εργοδότες έχουν τη δυνατότητα να μην καταχωρούν εκ των προτέρων στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ κάθε αλλαγή στην οργάνωση του χρόνου εργασίας, όπως η μετατόπιση ωραρίου προσέλευσης και αποχώρησης. Αυτό το μέτρο παρέχει την απαραίτητη ευελιξία για την άμεση προσαρμογή στις έκτακτες συνθήκες του καύσωνα.
Η εγκύκλιος 34666/03.06.2024 του Υπουργείου Εργασίας, με τίτλο «Πρόληψη της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων», υπογραμμίζει τη σημασία των τεχνικών και οργανωτικών μέτρων πρόληψης. Αυτά περιλαμβάνουν:
- Ατομικά μέτρα προστασίας: Κατάλληλη ενδυμασία (ελαφρά, ανοιχτόχρωμα, βαμβακερά ρούχα, καπέλο), άφθονο δροσερό νερό, ελαφρά γεύματα, αποφυγή αλκοόλ, συχνά κρύα ντους.
- Οργανωτικά μέτρα: Συνεχής μέτρηση θερμοκρασίας και υγρασίας, δημιουργία κλιματιζόμενων χώρων ανάπαυσης, προγραμματισμός βαρέων εργασιών εκτός ωρών αιχμής, παροχή δωρεάν νερού.
- Τεχνικά μέτρα: Θερμομόνωση κτιρίων, σκίαστρα, επαρκής εξαερισμός και κλιματισμός στους χώρους εργασίας.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στον θερμικό εγκλιματισμό των εργαζομένων, καθώς το σώμα χρειάζεται χρόνο να προσαρμοστεί στις υψηλές θερμοκρασίες. Ένα σωστά σχεδιασμένο πρόγραμμα εγκλιματισμού μπορεί να μειώσει σημαντικά τον κίνδυνο για την υγεία των εργαζομένων.
Η αντιμετώπιση της θερμικής καταπόνησης απαιτεί συλλογική προσπάθεια και υπευθυνότητα από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, προκειμένου να διασφαλιστεί ένα ασφαλές εργασιακό περιβάλλον ακόμα και κάτω από τις πιο ακραίες συνθήκες. Οι εργοδότες καλούνται να εφαρμόσουν άμεσα και με συνέπεια τα προβλεπόμενα μέτρα, θέτοντας την ασφάλεια και την υγεία των εργαζομένων ως απόλυτη προτεραιότητα.
