Το Μπούρτζι Ναυπλίου, το εμβληματικό κάστρο που στέκει επιβλητικό στην είσοδο του λιμανιού της πόλης, κουβαλά αιώνες ιστορίας και μαχών. Το νησάκι του Αγίου Θεοδώρου, όπως αρχικά ονομαζόταν από τους ναυτικούς, μετατράπηκε σε φρούριο το 1473 κατά την πρώτη Ενετική κυριαρχία, με πρωτοβουλία του Προβλεπτή Pasqualigo και αρχιτέκτονα τον Antonio Gambello. Ο πύργος και τα πυροβόλα που τοποθετήθηκαν έδωσαν στο νησάκι το όνομα Καστέλλι ή Μπούρτζι.
Κατά τη δεύτερη Ενετική κυριαρχία (1698) και μετά τη συνθήκη του Κάρλοβιτς, οι Ενετοί ενίσχυσαν τα οχυρωματικά έργα, υψώνοντας ισχυρό πύργο και προμαχώνες με κανόνια, καθιστώντας το κάστρο ένα στρατηγικό σημείο άμυνας για το λιμάνι του Ναυπλίου. Η αλυσίδα που απλωνόταν από το Μπούρτζι μέχρι τον λιμενοβραχίονα κατά τις νύχτες έδωσε στο λιμάνι το όνομα Πόρτο Κατένα ή «Λιμήν της Αλύσου».
Το κάστρο άλλαξε χέρια πολλές φορές. Ο Μοροζίνι κατέλαβε το Μπούρτζι το 1686, ενώ οι Οθωμανοί το ανέκτησαν το 1715. Κατά την Ελληνική Επανάσταση του 1821, το 1822, 50 οπλοφόροι και 150 πυροβολητές υπό τη διοίκηση του ταγματάρχη Φ. Γκιουρντέν κατέλαβαν το φρούριο, παίζοντας καθοριστικό ρόλο στον αποκλεισμό των Τούρκων. Στην ταραχώδη περίοδο των εμφυλίων πολέμων (1823-1833), η κυβέρνηση κατέφυγε δύο φορές στο Μπούρτζι για λόγους ασφάλειας.
Μετά την άφιξη του βασιλιά Γεωργίου Α’, το 1865 το Μπούρτζι αφοπλίστηκε και χρησιμοποιήθηκε ως κατοικία του δήμιου της γκιλοτίνας, καθώς η απομόνωση του νησιού θεωρήθηκε ιδανική για αυτόν τον σκοπό.
Αργότερα, το 1930, το κάστρο απέκτησε νέο ρόλο: μετατράπηκε σε ξενοδοχείο που λειτούργησε έως το 1970, φιλοξενώντας προσωπικότητες και συμβάλλοντας στην τουριστική ανάπτυξη του Ναυπλίου.
Σήμερα, το Μπούρτζι αποτελεί ένα από τα πιο δημοφιλή αξιοθέατα του Ναυπλίου, προσελκύοντας επισκέπτες που θαυμάζουν την αρχιτεκτονική του και τη μαγευτική θέα προς την πόλη και το λιμάνι.
