Η 21η Μαΐου είναι μια από τις πιο λαμπρές ημέρες της Ορθόδοξης Εκκλησίας, καθώς τιμά δύο εμβληματικές μορφές: τον Άγιο Κωνσταντίνο τον Μέγα και την Αγία Ελένη, τη μητέρα του. Ο χαρακτηρισμός «Ισαπόστολοι», που τους αποδίδεται, δεν είναι τυχαίος: σημαίνει ότι το έργο τους για τη διάδοση και στερέωση του Χριστιανισμού ήταν ανάλογο εκείνου των ίδιων των Αποστόλων.
Ο Κωνσταντίνος ο Μέγας: Ο πρώτος Χριστιανός Αυτοκράτορας
Γεννημένος το 272 μ.Χ., ο Κωνσταντίνος αναδείχθηκε ταχύτατα σε ηγετική μορφή του Ρωμαϊκού Κόσμου. Η νίκη του το 312 μ.Χ. στη Μουλβία Γέφυρα, υπό το σημείο του σταυρού και με το ουράνιο μήνυμα «ἐν τούτῳ νίκα», σηματοδότησε την αρχή μιας νέας εποχής.
Με το Διάταγμα των Μεδιολάνων (313 μ.Χ.), κατοχύρωσε για πρώτη φορά την ανεξιθρησκία, βάζοντας τέλος στους αιματηρούς διωγμούς των χριστιανών. Αργότερα, με τη Σύνοδο της Νίκαιας (325 μ.Χ.), έθεσε τα θεμέλια της θεολογικής ενότητας της Εκκλησίας, διαμορφώνοντας το Σύμβολο της Πίστεως που παραμένει μέχρι σήμερα αναλλοίωτο.
Ο ίδιος βαπτίστηκε λίγο πριν από τον θάνατό του το 337, πεθαίνοντας ως πιστός Χριστιανός και αφήνοντας πίσω του μια αναγεννημένη αυτοκρατορία με επίκεντρο τη Χριστιανική πίστη και την Κωνσταντινούπολη ως νέα πρωτεύουσα.
Η Αγία Ελένη: Η Αυγούστα της πίστης και των Ιερών Τόπων
Η Αγία Ελένη, γυναίκα ταπεινής καταγωγής αλλά μεγάλης καρδιάς, άφησε ανεξίτηλο αποτύπωμα στην Εκκλησία. Μετά την ανάρρηση του γιου της στον θρόνο, αφοσιώθηκε στη νέα θρησκεία. Το προσκύνημά της στους Αγίους Τόπους γύρω στο 326 μ.Χ. κατέληξε σε ένα γεγονός που σημάδεψε την πίστη: την εύρεση του Τιμίου Σταυρού.
Η Ελένη ανέγειρε τους πρώτους χριστιανικούς ναούς στη Βηθλεέμ, στον Γολγοθά και στο Όρος των Ελαιών, σηματοδοτώντας την απαρχή της λατρείας στους ιερούς τόπους που σήμερα προσελκύουν εκατομμύρια προσκυνητές.
Ο τίτλος «Ισαπόστολοι»
Ο όρος Ισαπόστολος αποδίδεται σε ελάχιστους Αγίους – είναι η ύψιστη τιμή για εκείνους που προσέφεραν έργο αποστολικό στη θεμελίωση της πίστης. Ο Κωνσταντίνος και η Ελένη δεν περιορίστηκαν σε μια προσωπική επιλογή θρησκείας. Μετέβαλαν την πορεία της ιστορίας, ενσωματώνοντας την πίστη στον Χριστό στην ίδια τη ρωμαϊκή εξουσία και αφήνοντας παρακαταθήκη που φτάνει μέχρι σήμερα.
Η διαχρονική τιμή και παρουσία
Αμέτρητοι ναοί σε όλο τον κόσμο, από την Ελλάδα μέχρι τη Ρωσία, είναι αφιερωμένοι στους Αγίους Κωνσταντίνο και Ελένη. Τα ονόματά τους παραμένουν από τα πιο δημοφιλή στη χριστιανική ονοματοδοσία, ενώ η λειτουργική τους μνήμη είναι συνυφασμένη με τον Μάιο, μήνα της Αναστάσεως και της ανανέωσης.
Η σημερινή ημέρα, Τετάρτη 21 Μαΐου, δεν είναι μόνο γιορτή για όσους φέρουν τα ονόματά τους – είναι υπενθύμιση ότι η ιστορία της πίστης γράφεται και με πολιτικούς ηγέτες που αφιέρωσαν τη δύναμή τους στον Θεό, διαμορφώνοντας ένα παγκόσμιο χριστιανικό μέλλον.