Σοβαρό προβληματισμό και αντιδράσεις προκαλεί η απόφαση της Europa Nostra και του Ινστιτούτου της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων να εντάξουν το εμβληματικό Κάστρο της Μονεμβασιάς στη λίστα των 7 Πλέον Απειλούμενων Μνημείων Πολιτιστικής Κληρονομιάς στην Ευρώπη για το 2025. Η απόφαση αυτή εστιάζει στους κινδύνους που ενέχει η σχεδιαζόμενη κατασκευή τελεφερίκ, ένα έργο που έχει προκαλέσει ήδη κύμα αντιδράσεων από επιστημονικούς, πολιτιστικούς και διεθνείς φορείς.
Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ για το Περιβάλλον και τον Πολιτισμό (ΕΛΛΕΤ), που υπέβαλε την υποψηφιότητα, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για την αλλοίωση της αρχιτεκτονικής και περιβαλλοντικής φυσιογνωμίας της Άνω Πόλης της Μονεμβασιάς, όπου βρίσκονται εμβληματικά μνημεία όπως η εκκλησία της Αγίας Σοφίας του 12ου αιώνα και ένα μοναδικό δίκτυο λιθόστρωτων μονοπατιών.
Οι αντιδράσεις και η εναλλακτική
Οι αντιδράσεις είναι σαρωτικές: ICOMOS, Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων, Monumenta και πολλοί ακόμη επισημαίνουν πως η επέμβαση που προτείνεται με το τελεφερίκ κινδυνεύει να μετατρέψει τη μοναδική εμπειρία επίσκεψης σε κάτι ρηχό και τουριστικά αποστειρωμένο, αλλοιώνοντας την αυθεντικότητα του τόπου.
Η ΕΛΛΕΤ προτείνει ως βιώσιμη λύση την εγκατάσταση ανελκυστήρα, ο οποίος μπορεί να προσφέρει βελτιωμένη προσβασιμότητα χωρίς να αλλοιώσει την εικόνα ή τη φυσιογνωμία της περιοχής.
Τα τρία αιτήματα Μάκαρη
Εν μέσω αυτής της διεθνούς κατακραυγής, η παράταξη «Πρώτα η Πελοπόννησος» καταγγέλλει ότι η Περιφέρεια Πελοποννήσου δεν έχει παραλάβει ούτε έχει αιτηθεί τα σχέδια και τις μελέτες του έργου από τον Δήμο Μονεμβασιάς ή το Υπουργείο Πολιτισμού. Σε πρόσφατη συζήτηση στο Περιφερειακό Συμβούλιο, διαπιστώθηκε επίσης ότι δεν υπάρχει καμία θεσμική πληροφόρηση για τις εγκρίσεις και τις αδειοδοτήσεις του έργου.
Ο επικεφαλής της παράταξης, Μανώλης Μάκαρης, ζητά άμεσα:
- Να παραληφθούν και να παρουσιαστούν στο Περιφερειακό Συμβούλιο τα πλήρη σχέδια και μελέτες για το έργο.
- Να υπάρξει επίσημη ενημέρωση από το Υπουργείο Πολιτισμού για την πορεία των εγκρίσεων.
- Να διεξαχθεί ανοικτή διαβούλευση με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και την τοπική κοινωνία.