Σημαντικές αλλαγές έρχονται στα επιδόματα του ΟΠΕΚΑ μέσα στο 2024. Οι αλλαγές αυτές θα έρθουν τόσο στο ύψος του ποσού όσο και στον τρόπο υποβολής αιτήσεων αλλά και στον τρόπο χορήγησης τους.
Οι σχετικές ομάδες εργασίας έχουν αρχίσει ήδη τις διαδικασίες με την υπουργό Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, Σοφία Ζαχαράκη, να έχει αποφασίσει ότι θα προχωρήσει στις αλλαγές για να δίνονται πιο στοχευμένα, να χορηγούνται με διαφανή διαδικασία, ενώ θα δίνεται η δυνατότητα στους δικαιούχους να υποβάλλονται ψηφιακά οι αιτήσεις.
Οι βασικές αλλαγές στα επιδόματα του ΟΠΕΚΑ περιλαμβάνονται στο πλαίσιο της μεταρρύθμισης της πολιτικής για αυτά που προβλέπει το Ετήσιο Σχέδιο Δράσης για το 2024. Πιο συγκεκριμένα, οι αλλαγές είναι οι εξής:
Έναρξη ανάπτυξης πλατφόρμας Ψηφιακής Πύλης: Στόχος είναι η δημιουργία μιας πύλης μέσω της οποίας θα υπάρχει πρόσβαση σε όλα τα προγράμματα κοινωνικής προστασίας και τα σχετικά ωφελήματα/επιδόματα. Μέσω αυτών θα παρέχεται η δυνατότητα για την άμεση και εξατομικευμένη υποβολή αιτήσεων από τους πολίτες, για κοινωνικές και προνοιακές παροχές, καθώς και η παρακολούθηση και αξιολόγηση των πολιτικών αυτών από μεριάς του Υπουργείου.
Επανεξέταση όλων των επιδομάτων από ομάδα εργασίας για το πως θα καταβάλλονται τα επιδόματα στοχευμένα. Ειδικότερα εξετάζεται ακόμη και αύξηση των ποσών των επιδομάτων. Ωστόσο αυτό που θα μετράει είναι αν λαμβάνει κάποιος ένα επίδομα ή λαμβάνει περισσότερα.
Επιστημονική ομάδα, στο υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας ήδη επεξεργάζεται τις αυξήσεις οι οποίες θα κατευθυνθούν σε συγκεκριμένες κατηγορίες δικαιούχων στους ευάλωτους με μικρό εισόδημα που έχουν πραγματικά ανάγκη για περαιτέρω ενίσχυση και σε αυτούς που λαμβάνουν πολλά επιδόματα.
Εισαγωγή προπληρωμένων καρτών για την πληρωμή κοινωνικών παροχών του ΟΠΕΚΑ και της ΔΥΠΑ. Στόχος της μεταρρύθμισης είναι η καταβολή των επιδομάτων ΔΥΠΑ και ΟΠΕΚΑ μέσω προπληρωμένων καρτών, από όπου ο δικαιούχος θα υποχρεούται να χρησιμοποιεί τουλάχιστον το 50% μέσω ηλεκτρονικών συναλλαγών.
ΟΠΕΚΑ: Πώς θα γίνεται η αίτηση για όλα τα επιδόματα;
Στο πλαίσιο της ψηφιοποίησης αναμένεται να δημιουργηθεί μία ενιαία φόρμα αίτησης για όλες τις παροχές σε χρήμα και είδος που υλοποιούνται σε εθνικό επίπεδο με όλες τις απαραίτητες σχέσεις μεταξύ των σχετικών μητρώων, προκειμένου να μπορούν να αντλούνται αυτοματοποιημένα τα στοιχεία των πολιτών και να μην απαιτείται η προσκόμιση δικαιολογητικών από αυτούς.
Το έργο θα αφορά την ανάπτυξη Ενιαίας Πύλης Ψηφιακής Πρόσβασης στην Κοινωνική Προστασία, στην οποία θα ενσωματωθεί και το Πληροφοριακό Σύστημα του ΟΠΕΚΑ, όπως θα μετασχηματιστεί, παρέχοντας επιπλέον δυνατότητες, καθώς και η ψηφιοποίηση των διαδικασιών του Οργανισμού.
Πιο αναλυτικά, η υλοποίηση του έργου περιλαμβάνει τη δημιουργία Ενιαίας Πύλης Ψηφιακής Πρόσβασης στην κοινωνική προστασία. Η ενέργεια αυτή περιλαμβάνει τη μετεξέλιξη της πλατφόρμας του Εθνικού Μηχανισμού, με την ενσωμάτωση όλων των πληροφοριακών συστημάτων, μέσω των οποίων υποβάλλονται οι αιτήσεις για τα εθνικά κοινωνικά επιδόματα και καταχωρούνται οι παρεχόμενες υπηρεσίες κοινωνικής φροντίδας από ιδιωτικούς και δημόσιους φορείς (ΤΕΒΑ, Κοινωνικές Υπηρεσίες Δήμων, Δομές Φτώχειας, ΚΔΗΦ, ΣΥΔ, δομές κλειστής φροντίδας, όπως κέντρα χρονίως πασχόντων, γηροκομεία, δομές παιδικής προστασίας κ.ά.).
Τον ψηφιακό μετασχηματισμό του ΟΠΕΚΑ. Η ενέργεια αυτή περιλαμβάνει την αναβάθμιση των ηλεκτρονικών πλατφορμών παροχής επιδομάτων και τη δημιουργία front face για όλες τις ηλεκτρονικές υπηρεσίες, τη δημιουργία πλατφόρμας ψηφιακής-τηλεφωνικής επικοινωνίας με τον πολίτη, την ψηφιακή αναβάθμιση και ψηφιοποίηση του αρχείου των δικαιούχων παροχών του ΟΠΕΚΑ, τη διεύρυνση σημείων πρόσβασης, την πλήρη ψηφιοποίηση απόδοσης και καταβολής επιδομάτων και πληροφόρησης πολιτών με ή χωρίς αναπηρία, ανάπτυξη πληροφορικών συστημάτων για προσφυγές, διενέργεια ελέγχων και υποβολή πορισμάτων.
Τι ισχύσει για την προπληρωμένη κάρτα;
Η χρήση της προπληρωμένης κάρτας και η θεσμοθέτηση ορίου 50% στις αναλήψεις μετρητών έχει ως στόχο τον περιορισμό της φοροδιαφυγής και του ελέγχου για τη χρήση επιδομάτων, που αποτελούν το 3% του ΑΕΠ. Οι περισσότερες συναλλαγές θα γίνονται μέσω POS ή άλλων ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής, με στόχο τη διαφάνεια σχετικά με τον τρόπο χρήσης των επιδομάτων από τους δικαιούχους.
Το σχέδιο περιλαμβάνει την σταδιακή πληρωμή σχεδόν 3 δισ. ευρώ από τα συνολικά 4 δισ. ευρώ που διατίθενται σήμερα στο πλαίσιο πολιτικών κοινωνικής πολιτικής και πρόνοιας. Να σημειωθεί πως η συγκεκριμένη παρέμβαση αποτελεί προαπαιτούμενο για την αποδέσμευση κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης, με στόχο τη μεγαλύτερη διαφάνεια στις συναλλαγές των δικαιούχων επιδομάτων σε συνδυασμό με την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και το σχετικό πρόγραμμα χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης με 10 εκατ. ευρώ.
Για να γίνει πιο κατανοητό το πώς θα λειτουργεί η προπληρωμένη κάρτα ας δώσουμε ένα παράδειγμα. Κάποιος που παίρνει επίδομα ΟΠΕΚΑ ή επίδομα ανεργίας από ΔΥΠΑ ύψους 500 ευρώ θα μπορεί τα 250 ευρώ να τα ξοδέψει μέσω προπληρωμένης κάρτας και το υπόλοιπο των 250 ευρώ μέσω μετρητών. Να σημειωθεί ότι θα μπορεί να ξοδέψει όλο το ποσό μέσω της κάρτας, όμως, δε θα ισχύει το ίδιο για τα μετρητά.
Οι συναλλαγές για την αγορά αγαθών ή υπηρεσιών που πραγματοποιούνται με τη χρήση της προπληρωμένης κάρτας λαμβάνονται υπόψη για συμμετοχή των δικαιούχων σε ειδικό πρόγραμμα δημοσίων κληρώσεων (Λοταρίες), μέσω του οποίου χορηγούνται στους κληρωθέντες χρηματικά ή άλλα έπαθλα.
Τα χρηματικά έπαθλα είναι ακατάσχετα στα χέρια του Δημοσίου ή τρίτων, κατά παρέκκλιση κάθε γενικής και ειδικής διάταξης, δεν υπόκεινται σε οποιαδήποτε κράτηση, τέλος ή εισφορά, δεν δεσμεύονται και δεν συμψηφίζονται με βεβαιωμένα χρέη προς τη Φορολογική Διοίκηση και το Δημόσιο εν γένει, τους δήμους, τις περιφέρειες, τα ασφαλιστικά ταμεία ή τους παρόχους υπηρεσιών πληρωμών.
Το συνολικό διανεμόμενο χρηματικό ποσό για τις δημόσιες κληρώσεις που θα διενεργηθούν από την έναρξη ισχύος του παρόντος, μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2025, δεν υπερβαίνει το ποσό των 8.500.000 ευρώ. Το ποσό αυτό χρηματοδοτείται από πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
