Πολλές αντιδράσεις έχουν προκύψει μετά την άρνηση του Συμβουλίου Τοπωνυμιών στο αίτημα των κατοίκων του Λυγουριού σχετικά με τη μετονομασία της Κοινότητάς τους. Η πρόταση για αλλαγή του ονόματος σε «Κοινότητα Λυγουριού», αντί της «Κοινότητας Ασκληπιείου» δεν έγινε δεκτή, με τους κατοίκους να μην δέχονται την απόφασή αυτή.
Σε ανακοίνωση που εξέδωσαν οι Βασίλης Μπιμπής και Γιάννης Σαρρής καταδεικνύουν τη σημασία της αλλαγής του ονόματος, επιστρατεύοντας την ιστορία του τόπου, αλλά και τα λάθη και τις παραλείψεις των προηγούμενων χρόνων που έχουν διαιωνίσει το πρόβλημα της ονομασίας.
Η ανακοίνωση:
«ΠΡΟΣ: Δήμο Επιδαύρου
(υπόψη Δημάρχου κ. Χρόνη Αναστασίου και Προέδρου Δημοτικού Συμβουλίου κ. Οψιμούλη Φωτίου)
ΠΡΟΤΑΣΗ ΕΝΣΤΑΣΗΣ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΟΠΩΝΥΜΙΩΝ
(Αριθμ. πρωτ. 26881/26-4-2022)
Με το παραπάνω σχετικό διαβιβάστηκε απόσπασμα του πρακτικού 33 του Συμβουλίου Τοπωνυμιών που συνεδρίασε στις 28 Μαρτίου 2022 και γνωμοδότησε αρνητικά σε αίτημα του Δήμου Επιδαύρου για μετονομασία της Κοινότητας Ασκληπιείου του Δήμου μας, σε «Κοινότητα Λυγουριού».
Η εισηγήτρια κ. Βασιλάτου, επικαλείται την παλαιότερη (21/30.3.2012) αρνητική εισήγηση του Συμβουλίου Τοπωνυμιών. Τα μέλη του Συμβουλίου αγνόησαν, ακόμη και ο εκπρόσωπος της Κ.Ε.Δ.Ε.!, τις ομόφωνες αποφάσεις της Κοινότητας Ασκληπιείου (3/30-10-2019 και του Δημοτικού Συμβουλίου Επιδαύρου (88/30-6-2020), αλλά και την επίσης ομόφωνη απόφαση (58/2011) του Δημοτικού Συμβουλίου Επιδαύρου. Αποφασίζουν για μας και για την ονομασία του Οικισμού που γεννηθήκαμε και κατοικούμε. Δηλαδή -ΝΑΙ- στο μεσαιωνικό Οικισμό “Λυγουριό” των 3.000 κατοίκων και όχι στον Οικισμό του αρχαίου “Ασκληπιείου”, 4 χιλιόμετρα ανατολικότερα, των 19 κατοίκων, όπως η υπηρεσία της ισχυρίζεται.
Η απόφαση 21/30.3.2012 του Συμβουλίου Τοπωνυμιών αναφέρει: ”Η υπηρεσία μας διατηρεί επιφύλαξη ως προς τη μετονομασία του οικισμού Ασκληπιείου σε Λυγουριό. Αφενός δεν προκύπτει λάθος στην ονομασία κατά τη σύσταση του νέου Δήμου με το πρόγραμμα Καλλικράτης. ………… Αφετέρου ουδέποτε το Λυγουριό αναφέρθηκε ως έδρα κάποιου Δήμου. Επιπλέον το όνομα Ασκληπιείο είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τον περιβάλλοντα αρχαιολογικό χώρο”.
Επ΄ αυτών θέλουμε να παρατηρήσουμε, ότι η απόφαση αυτή ελήφθη το 2012 και τότε δεν είχε εκδοθεί το Προεδρικό Διάταγμα 57/10-7-2015 που δημοσιεύτηκε στο Φ.Ε.Κ. 91/Α΄/5-8-2015, με το οποίο τακτοποιήθηκε το λάθος που ταλαιπωρούσε το Δήμο μας για πολλά χρόνια με την έδρα του Δήμου μας, από το λανθασμένο “Ασκληπιείο, το”, στο ορθό “Λυγουριό, το”. Άρα το Λυγουριό, από παραδρομή των υπηρεσιών και της Βουλής δεν ήταν “ουδέποτε έδρα κάποιου Δήμου”. Το λάθος με το οποίο ο Οικισμός του Λυγουριού των 3.000 κατοίκων βρήκε πάλι το όνομά του, ύστερα από πολλά χρόνια (“Με την δημοσίευση του Νόμου 2539/1997 «Συγκρότηση της Πρωτοβάθμιας Τοπικής Αυτοδιοίκησης» συνενώθηκαν ο πρώην Δήμος Ασκληπιείου και οι πρώην Κοινότητες Αγίου Δημητρίου, Αδαμίου και Αρκαδικού και αποτέλεσαν το νέο Δήμο Ασκληπιείου, έδρα του οποίου ορίστηκε ο Οικισμός «Ασκληπιείο, το», εννοώντας τον Οικισμό «Λυγουριό, το», αφού «Ασκληπιείο» ονομάζεται η περιοχή που βρίσκεται το Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου”), και συνεχείς αποφάσεις των Δημοτικών Συμβουλίων Ασκληπιείου και Επιδαύρου τελευταία.
Επιπλέον η Κοινότητα Λυγουριού υφίσταται με αυτό το όνομα:
-Με το Β.Δ. της 31ης Αυγούστου 1912 (ΦΕΚ 262) «περί συστάσεως δήμων και κοινοτήτων» ο δήμος Ασκληπιείου χωρίζεται σε δύο κοινότητες. Την Κοινότητα Λυγουρίου, στην οποία εντάσσονται όλοι οι γύρω οικισμοί και στην Κοινότητα Αδαμίου.
-Κατά την απογραφή της 19ης Δεκεμβρίου 1920, ο πληθυσμός της Κοινότητας Λυγουριού ήταν 1991 άτομα, εκ των οποίων 959 άντρες και 1.032 γυναίκες.
-Την 16η Μαΐου 1928 αναγνωρίζονται και προσαρτώνται στην Κοινότητα Λυγουρίου οι οικισμοί: Ρουσβανέϊκα, Σταματέϊκα, Κορώνη, Κοκκινάδες, Κρεμνό, Ψιμουλέϊκα Ιερόν Ασκληπιού, Χουνταλέϊκα, Άγιος Νικόλαος, Δεσκλιά. Κατά την απογραφή της 15ης και 16ης Μαΐου 1928, το σύνολο των κατοίκων της Κοινότητας ήταν 1.863, εκ των οποίων 939 άντρες και 924 γυναίκες.
-Από το 1942-1991 (όπως φαίνονται στα συνημμένα, από την τοπική ιστορική έρευνα των πατριωτών μας Γιάννη Σαρρή, Νίκου Καλαματιανού και Βασίλη Μπιμπή με τίτλο “Λυγουριού ενορίες 1701-2013”).
Τα μέλη του Συμβουλίου Τοπωνυμιών θα πρέπει να δουν πιο προσεκτικά το θέμα της μετονομασίας, να λάβουν υπόψη τους και να στηριχθούν στα νέα δεδομένα με το Προεδρικό Διάταγμα του 2015 αλλά φυσικά και πρώτιστα να μην αγνοήσουν τις ΟΜΟΦΩΝΕΣ διαχρονικά αποφάσεις του Δήμου Επιδαύρου και της Κοινότητας Ασκληπιείου, προκειμένου άλλο ένα θέμα που μας ταλαιπωρεί αρκετά χρόνια, να επιλυθεί οριστικά και να επανέλθουμε στην κανονικότητα. Το Ασκληπιείο είναι οικισμός δίπλα στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου με ελάχιστους κατοίκους, 4 χιλιόμετρα από το Λυγουριό και δεν μπορεί, εν κατακλείδι, η Κοινότητα Λυγουριού να ονομάζεται Ασκληπιείου.
Ως εκ τούτου:
Η παρεξήγηση και η διάσταση απόψεων στο θέμα: “Μετονομασία Κοινότητας Λυγουριού”, μεταξύ του Υπουργείου Εσωτερικών, Συμβουλίου Τοπωνυμιών και Δήμου Επιδαύρου, καλά κρατεί και συνεχίζεται.
Σε έγγραφο του Υπουργείου Εσωτερικών με ημερομηνία 26-4-2022 (αριθμ. πρωτ. 26881) προς το Δήμο Επιδαύρου γνωστοποιήθηκε ότι: “Σε συνέχεια του εν θέματι αιτήματός σας, σας γνωρίζουμε ότι τέθηκε υπόψη των μελών του Συμβουλίου Τοπωνυμιών, κατά τη συνεδρίασή του στις 28 Μαρτίου 2022 και έλαβε αρνητική γνωμοδότηση”.
Το αίτημα που είχε διατυπωθεί κατόπιν απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου (129/2008), πληροφορούσε και εξηγούσε: “Με την δημοσίευση του Νόμου 2539/1997 «Συγκρότηση της Πρωτοβάθμιας Τοπικής Αυτοδιοίκησης» συνενώθηκαν ο πρώην Δήμος Ασκληπιείου και οι πρώην Κοινότητες Αγίου Δημητρίου, Αδαμίου και Αρκαδικού και αποτέλεσαν το νέο Δήμο Ασκληπιείου, έδρα του οποίου ορίστηκε ο Οικισμός «Ασκληπιείο, το», εννοώντας τον Οικισμό «Λυγουριό, το», αφού «Ασκληπιείο» ονομάζεται η περιοχή που βρίσκεται το Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου”.
Μετονομάστηκε δηλαδή ο κεντρικός Οικισμός προφανώς και σίγουρα από λάθος. Ο Δήμος Ασκληπιείου, όταν διαπίστωσε το λάθος, (απόφαση 129/2008 Δημοτικού Συμβουλίου), αλλά και ο νέος Δήμος Επιδαύρου, με έγγραφά τους προς το Υπουργείο Εσωτερικών (απόφαση 58/28-2-2011 και 28/3-3-2013 Δημοτικού Συμβουλίου Επιδαύρου), ζήτησαν τη διόρθωση του λάθους.
Το Λυγουριό, για όσους δεν το γνωρίζουν, είναι ένας παλαιός Οικισμός που προϋπάρχει της επέλασης των Ενετών κατακτητών στην Πελοπόννησο και της καθόδου των Αρβανίτικων φυλών στην Αργολίδα.
Η πρώτη οικιστική εγκατάσταση σχηματίστηκε Β.Α. και χαμηλότερα του σημερινού οικισμού, προς την κατεύθυνση των παραλιακών οικισμών Νέας και Παλαιάς Επιδαύρου, στη θέση “Παλαιό Λυγουριό”, στους πρόποδες του ανατολικού Αραχναίου. Στη συνέχεια ο πρώτος οικισμός του Λυγουριού, για λόγους ασφαλείας από τις τακτικές εφορμήσεις των πειρατών, μεταφέρθηκε ψηλότερα και δυτικότερα, στη σημερινή του θέση, στο λόφο των Αγίων Ταξιαρχών.
Το Λυγουριό, είτε γράφεται με “γιώτα” είτε με “ύψιλον”, κατά τις εκτιμήσεις σοβαρών μελετητών χρωστάει την ονομασία του στα αρχέγονα ελαιογύρεια της περιοχής, που με ιδρώτα και αίμα δημιούργησαν οι πρόγονοί μας και κάλυψαν με ελαιόδεντρα “απ΄ άκρη – σ΄ άκρη” το “Παλαιό Λυγουριό” κατ΄ αρχάς και το “Βύθισμα Λυγουριού” στη συνέχεια, όπως το χαρακτηρίζει επισήμως και η “Ελληνική Γεωγραφική Υπηρεσία”. Το “Βύθισμα” περιλαμβάνει εκτός του οικισμού Λυγουριού και τη μακρόστενη καλλιεργήσιμη περιοχή που ξεκινάει δυτικά, από το όρος “Φονίσκος” Αρκαδικού και τερματίζει ανατολικά στους πρόποδες του όρους “Κυνόρτιο” (“Άγιο Λιάς”) περιλαμβάνοντας και τον ακατοίκητο αρχαιολογικό χώρο του Ασκληπιείου.
Ποιοι λοιπόν και ποιο λόγο αγνοούν το παλαιό και το νέο Λυγουριό μπερδεύοντας τις “άγνωθες” και απόμακρες Δημόσιες Υπηρεσίες, ταλαιπωρώντας τη φιλήσυχη ζωή μας;
Και επειδή η κ. Βασιλάτου ομολογεί ότι προσωπικά δεν έχει γνώση, αφού επικαλείται μόνο την από 21-10-2012 αρνητική εισήγηση του Συμβουλίου Τοπωνυμιών, έχουμε να πιθανολογήσουμε ότι η κ. εισηγήτρια, δυστυχώς, αποφασίζει και εισηγείται από την απόσταση του γραφείου της ….. Αποφασίζει και καταργεί την ονομασία του μεσαιωνικού Οικισμού “Λυγουριό” των 3.000 κατοίκων και επιβάλλει την ονομασία του ακατοίκητου σχεδόν οικισμού αρχαίου “Ασκληπιείου” των 19 κατοίκων.
Τα υπόλοιπα μέλη του Συμβουλίου Τοπωνυμιών, που αγνόησαν τις παρατηρήσεις του Δημοτικού Συμβουλίου και του Δημάρχου και ψήφισαν ΟΜΟΦΩΝΑ, ακόμη και ο εκπρόσωπος της Κ.Ε.Δ.Ε.!, έχουν κάποια γνώση της περιοχής μας και των Οικισμών μας, ή παρασύρθηκαν σε μία βιαστική απόφαση για να τελειώνουμε;
Επιπλέον:
Στην αστήρικτη και ανιστόρητη απόφαση του Συμβουλίου Τοπωνυμιών και του Υπουργείου Εσωτερικών, μεταφέρουμε εκτός της πικρίας μας και μερικά επίκαιρα αλλά χαρακτηριστικά αποσπάσματα από ένα εισαγωγικό σημείωμα του Κοινωνιολόγου Γεωργίου Κόνδη στο βιβλίο με τα ΕΠΤΑ ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ του Γιάννη Σαρρή με τον τίτλο “ Στ΄ Ανάπλι και στο Λυγουριό”, έκδοσης 2007, που εντελώς συμπτωματικά και προφητικά αναφέρονται στο θέμα της μετονομασίας του Λυγουριού, που μας απασχολεί από τότε, μας ταλαιπωρεί μέχρι σήμερα και δίνει μεστές απαντήσεις στην ακαταμάχητη γραφειοκρατία.
Από τη σελίδα 12 του βιβλίου των διηγημάτων αντιγράφουμε ορισμένα αποσπάσματα των σκέψεων εκείνων που τόσο επίκαιρες και διαφωτιστικές αποδεικνύονται. Γράφει ο Γ. Κόνδης: “…… Σε μία συζήτηση με τον Γιάννη Σαρρή, η δυσφορία του για το «το τέλος της ιστορίας» ήταν έκδηλη! Το Λυγουριό μου εξηγούσε, έπαψε να υπάρχει! Τι είχε συμβεί; Η γραφειοκρατική παρεκτροπή του «Καποδίστρια», δημιουργώντας το Δήμο Ασκληπιείου, κατάργησε ……. το Λυγουριό. Δεκάδες είναι τα παραδείγματα τέτοιων αλλαγών, αλλά και της προσπάθειας οι νέες διοικητικές ενότητες να αποκτήσουν ονομασίες «αυθεντικά» ελληνικές. Βέβαια, η αλλαγή ονομασίας δεν συνιστά κατάργηση όπως στην περίπτωση του Λυγουριού. Φαίνεται όμως, πως για όλα υπάρχει ένα αντίδοτο. Έτσι και στην κατάργηση του Λυγουριού, το αντίδοτο φαίνεται να βρίσκεται στις ίδιες τις προσπάθειες των ανθρώπων να προστατέψουν την ιστορική τους μνήμη. Τα κείμενα του Γιάννη Σαρρή, αποτελούν μία τέτοια πολύ σημαντική προσπάθεια. Μπορεί μία γραφειοκρατική παρεκτροπή να επιχειρεί το «το τέλος της ιστορίας», η ιστορική μνήμη όμως επαναφέρει τα πράγματα στην τάξη επιβεβαιώνοντας την ατελεύτητη πορείας της …… στη διαδικασία διαμόρφωσης μιας ιδιαίτερης ταυτότητας ….. Είναι μία σημαντική δραστηριότητα που φέρνει στο φως ……. τα συστατικά στοιχεία μιας κοινωνίας που δεν «τελείωσε», αλλά υπάρχει και εξακολουθεί να δημιουργεί….. Κάποιος έπρεπε να την αποτυπώσει στο χαρτί επιβεβαιώνοντας πως καμία ληξιαρχική πράξη θανάτου δεν μπορεί να ενταφιάσει τη ζωντανή ιστορική μνήμη ….. αποτελούν στοιχεία κοινωνικής αναγνωσης που διασώζονται και επιτρέπουν στον αναγνώστη να ανακαλύψει με τις δικές του ευαισθησίες μία τοπική κοινωνία … Υπάρχουν πολλοί τρόποι να διαβάσει κανείς τα κείμενα του Γιάννη Σαρρή, καταλήγει ο Γ. Κόνδης. Από τον κλασικό φιλολογικό μέχρι και τον απλό ψυχαγωγικό …. Μία εξαιρετική πλοκή. Αρχή και τέλος. Όχι όμως το τέλος της ιστορίας, όπως θα ήθελε μία απολίτιστη γραφειοκρατική λογική αλλά μιας φάσης της …. Για να συμβάλλει ευτυχώς στη βεβαιότητα πως δεν είμαστε στο πουθενά! Ερχόμαστε από κάπου και χαράζουμε πορεία για κάπου αλλού”. Ο δε ο ίδιος ο διηγηματογράφος σε παρακείμενη σελίδα θα σημειώσει: ”Αυτές οι ιστορίες που φυλακίσαμε σε τούτο το βιβλίο, όσο είναι ψεύτικες, άλλο τόσο είναι και αληθινές. Ιστορίες πικρόγευστες, στυφές, γλυκόξινες, μνημόσυνες. Αναφέρονται σε ανθρώπους ταπεινούς και τόπους άνυδρους. Στο Λυγουριό, στις Λυγουριάτισσες και στους Λυγουριάτες του πρώτου μισού του περασμένου αιώνα. Αυτά τα διηγήματα, φιλοδοξώ κι ελπίζω να συντηρήσουν στο φως της μνήμης του Λυγουριό του παρελθόντος, το Λυγουριό της καρδιάς και της νοσταλγίας μας. Την ευεργετική μνήμη που χρειαζόμαστε στις μέρες και στις νύχτες του μέλλοντος, που έφτασαν ……”.
Αυτά τα λιγοστά σαν μία πρώτη απάντηση, των υπογεγραμμένων κατοίκων του Λυγουριού, του Δήμου Επιδαύρου, προς το Συμβούλιο Τοπωνυμιών, κατά κύριο λόγο, που συνεδρίασε στις 28 Μαρτίου 2022 και απέρριψε το αίτημα του Δήμου που έχει έδρα τον Οικισμό του Λυγουριού και όχι τον Οικισμό Ασκληπιείου που πεισματικά επιμένει το Συμβούλιο και η εισηγήτρια της εν λόγω απόφασης κ. Ρεγγίνα Βασιλάτου, Προϊσταμένη της Διεύθυνσης του Υπουργείου Εσωτερικών.
Με πίστη στην κοινή λογική, ελπίζουμε και περιμένουμε την αποκατάσταση του Λυγουριού, ως “Κοινότητα Λυγουριού” και όχι Ασκληπιείουκαι των, εν πικρία, κατοίκων του.
Λυγουριό, 3-10-2022
Με τιμή,
Βασίλης Γ. Μπιμπής – Γιάννης Σαρρής (Δραγώνας)»
